1. ÇALIŞMA ÖZETİ

Amaç – Katılan kuruluşların ülkeleri ve/veya bölgelerindeki Okullardaki ABA entegrasyonu ile ilgili temel yaklaşımlar üzerine karşılaştırmalı bir çalışmanın gerçekleştirilmesini öngörür.

Hazırlanma zamanı – Aralık 2016 – Mayıs 2017.

Bu metodolojinin ana etkisi:

Yerel, bölgesel veya ulusal düzeyde- Otizm sendromu veya duygusal ve davranışsal bozuklukları olan çocukların en önemli yönünü göstermek;
Pedagoglar için – ABA unsurları için eğitimde uygun araçlar edinmek. Ayrıca ebeveynlerin çocuklarının eğitimine bakış açısındaki benzerlik ve farklılıklarını görüntüleme ve tanımlama;
Veliler için – pedagogları anlama ve çocuğun eğitimi için uygun öneriler verme.

Metodoloji:

Çok dilli araştırma –Ortak kurumlar ve kuruluşlar ülkelerinde ve / veya bölgelerinde ilgi uyandırmak ve anlayışı kolaylaştırmak amacıyla anketler yapmıştır. Toplanan bilgiler, nicel ve nitel verilere ilişkindir.

İncelenen başlıca hususlar şöyledir:

– Okullarda ABA stratejisi ve olumlu tutum hakkında farklı görüş;

– Müfredatta ABA entegrasyonu: ABA’nın özel eğitim müfredatıyla okul entegrasyonu. İmkanlar ve gerçekleşmeler. Okulların ABA’nın pozitifliğiyle ilgili farkındalığı, öğrenme ve öğretmenin kalitesi üzerine etkiler. Okul topluluğunun tutum ve davranışları;

– Sürekli Mesleki Gelişim: ABA’da devam etmekte olan mesleki gelişim için okulların kararlılığı;

– BİT, ABA e-öğrenimini için kullanıyor. BİT’in kişisel becerileri geliştirmek için nasıl kullanılabileceği konusunu personelin net bir şekilde anlaması – her ülkenin gerçekliği;

– Kaynaklar ve altyapı: Okullar, belirli öğrenme ortamlarını desteklemek için donanım, yazılım ve altyapı da dahil olmak üzere ABA kaynaklarını uygularlar ve ABA’nın gelişim planlarını okul politikasında belirtildiği şekilde yansıtırlar.

– Ortak, başarı / başarısızlık nedenlerini araştırmak ve temelinde duran mekanizmaların potansiyel iyi uygulamaları için dersler öğrenmek için olacaktır.

– Her ülkedeki yasal çerçeve.

Her ortak ülkedeki çalışmaların bölümleri aşağıdaki gibidir:

Yasal temelleri ve imkanların analizi.

Amaç – hukuk sisteminin otistik çocuğun eğitimine, entegrasyonuna uygunluğunu gerçekleştirmek ve okulların fizibilitesini ve ABA’yı kullanmaya yönelik farkındalığını aramak.

Bu bölüm, yer alan ülkelerde yürürlükte olan otistik ya da özel ihtiyaçları olan çocukların haklarının eğitimi, entegrasyonu ve korunması için temel yasal temelleri sunmayı amaçlamaktadır.

Her ülkenin analizi ve analiz edilen belgeler listesi, araştırmanın sonunda eklidir..

Eğitimciler ve ebeveynler için anketler.

Amaç – ABA’nın faydalarını görmek için ebeveynleri ve öğretmenleri tanımlamak ve karşılaştırmak, çocuklar için gerçek kullanım ve çocukların okula devam etmelerinde olası kullanımları.

Bu çalışma, altı ortak ülkenin öğretmenleri ve ebeveynleri / bakıcıları üzerinde uygulanan anket sonuçlarını içermektedir.

145 öğretmen ve 179 anne-babaya anket uygulanmıştır.

Yarı yapılandırılmış görüşmeler / vaka çalışmaları.

Amaç: Bu bölümün odak noktası, otizm spektrum bozukluğu olan çocukların eğitimsel tedavisini sunmak ve BİT araçları ile ABA metodunun uygulanması veya kullanım ihtiyaçlarına yönelik perspektifleri ortaya çıkarmaktır.

Gerçek durumun bir referans çerçevesi ve okullara özel eğitime ihtiyaç duyan çocukların eğitimini destekleme amaçlı projelerin uygulanması imkânı elde etmek için uzmanlaşmış okul personeli veya otizm uzmanlarına yönelik yarı yapılandırılmış görüşme hazırladık.

Vaka çalışması yarı yapılandırılmış görüşme, izlenen çocukların ve ailelerinin durumunu (sosyal devlet desteği, çevre ile aile ilişkileri, iletişim, BİT araçlarını kullanma ve kurumların çocuğun ihtiyaçlarını nasıl karşıladığını) açıklayan bir giriş bölümünden ve ABA ve BİT araçlarına odaklanan 10 açık soru.

Hazırlanma zamanı – Nisan 2017.

Hedef grup sayısı (ASD ile çalışan öğretmenler) – 13.

2. YASAL TEMEL VE İMKANLARIN ANALİZİ

Bu bölümde, otizmli ya da özel eğitim ihtiyacı olan çocukların eğitim hakları, entegrasyonu ve korunması için ortaklıkta yer alan ülkelerde yürürlükte olan mevcut temel yasal durum ortaya konmaya çalışılmıştır.

Amaç – hukuk sisteminin otistik çocuğun eğitimine, entegrasyonuna uygunluğunu sağlamak, okulların fizibilitesini ve ABA’yı kullanmaya yönelik farkındalığını artırmakdır.

Her ülkenin analizi ve analiz edilen belgeler listesi, araştırmanın sonunda eklidir.

Daha ayrıntılı bilgi Ek 6’da belirtilmiştir.

LITVANYA ANALİZİ

Litvanya Cumhuriyeti’nde özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitimi, Litvanya Hükümeti kanunlarıyla, Eğitim Bakanlığı, Sosyal Güvenlik, Çalışma ve Sağlık Güvenliği tarafından
yönetilmektedir.

Özel Eğitim Kanunu hükümleri Eğitim Kanunu’na dahil edilmiştir. Ulusal okul kavramı (1989) ve Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi önemli rol oynamıştır.

1994 yılında tamamlanan bir başka önemli belge – “Özel Eğitim Sistemi Anahattı” – özel eğitim gereksinimi olan çocukların imkânlarından biri haline geldi.

Salamanca Bildirgesi (1994) ve özel eğitim politikasının oluşturulmasında ve uygulamada uygulanmasında “Genel eğitim kurumlarında özel ihtiyaçları olan çocuklar için özel eğitim yardımı” düzenleme prosedürleri (1993) özellikle önem taşımaktadır.

Özel Eğitim Kanununun (1998) kabulünden sonra Özel Eğitim’in bazı önemli resmi belgeleri oluşturuldu ve teyit edildi.

Bunların en önemlileri; Eğitim, Sosyal Güvenlik, Sağlık Güvenliği ve Çalışma Bakanlığı’nın 2002 Genel Yasası “Özel ihtiyaçları olan insanlar özel eğitime ihtiyaç duyan insanlar olarak gruplandırılmıştır” ve “Özel eğitim gereksinimlerinin bireysel olarak değerlendirilmesi” ( 2002)

Özel Eğitim Kanununun (1998) kabulünden sonra, özel eğitim konusunda birkaç ikincil mevzuat yayınlandı. Sınavları standartlaştırılması, öğrencilere evde eğitim fırsatı, özel eğitim komisyonlarının kurulması, özel eğitimin organizasyonu, SN okulöncesi çocukların özel eğitim kurumlarına kabul usulü ve diğer konular.

En önemli fikirlerden biri, özel eğitim değişikliklerinde SPV’nin entegre bir eğitimi idi. Yeni dalga ile, kapsayıcı eğitim kavramı geldi, bir fikir “herkes için okul”, genel ve özel eğitimin bağlanması ihtiyacı. Bu, tüm eğitim sistemi için yeni bir mücadeledir.

Özel ihtiyaçları olan çocuklar, ikamet yerlerine en yakın olan bir eğitim kurumunda ve dolayısıyla Litvanya mevcut mevzuatınca belirlenen şekilde ortaokul veya okul öncesi eğitim kurumunda eğitim alma hakkına sahiptir.

Her aile, çocuğun aynı veya benzer sorunları olan çocuklar ile birlikte özel eğitim kurumunda eğitim alımasına veya tipik gelişim arkadaşlarıyla birlikte eğitim almasına karar vermede serbesttir. Bu kolay bir seçim değildir.

Tüm Litvanya genel eğitim kurumları, ciddi bozuklukları olan çocukları eğitmeye hazır değildir. Bunun nedenleri şunlar: para eksikliği, halkın farklı çocukları kabul etmeye hazır olmaması, ebeveynler için bilgi eksikliği; Öğretmenler, entegre bir grup ya da sınıf çalışması için yeterince hazır değillerdir. Otistik çocuklar ile çalışmak için yeterince profesyonel yoktur.

Eğitim programları ve projeleri ile ilgili çeşitli konularda çalışan pek çok uzman. Bu tür çocuklar ile on yıllar sonra bile çalışan uzmanlar, otistik çocukların farklı olduğunu ve iki özdeş çocuk bulmanın imkansız olduğunu söylüyor.

Uzmanlar bir konuda görüş birliğine varır – amaçlanan çalışmanın başlangıcı ne kadar erken olursa, daha iyi sonuçlar elde edilir. Birçok otizm müdahale stratejileri vardır, ancak uygulanmış davranış analizi, etkililiği ile ilgili en fazla araştırma kanıtına sahiptir.

Uygulamalı davranış analizi – arzu edilen davranışı oluşturmak için klinik analizin onaylanmış davranışsal ve öğrenme prensiplerini ve yöntemlerini uygulayan bir bilimdir. .ABA ilkeleri başarıyla uygulanır ve psikoloji, eğitim çalışmaları, ticaret, gerontoloji, spor, tıp, kriminoloji, sürdürülebilir kalkınma ve diğer bilimlerin çeşitli alanlarında popülerdir.

ABA ilkelerine göre terapi ve müdahale, otistik insanların yaşam kalitesini iyileştirmenin, toplumdaki çevreye ve gündelik hayata uyum sağlamada yardım etme becerilerini öğretmenin en etkili yoludur.

Bozuklukları olan çocuklar çok sayıda kişisel faaliyeye ihtiyaç duyduklarından ABA terapi masrafları fazladır. Birçok aile için bu mümkün değildir. Bununla birlikte, eğitim sistemi aracılığıyla ABA hizmetlerinin sağlanması terapi maliyetlerini azaltabilir.

Çocuğun katıldığı eğitim kurumu, çocuğun bireysel program uygulama ekibinin üyesi olmak zorundadır. Kuşkusuz çocuk, mesleki davranışları olan bir ekipte çalışan zorluklarını ve eğitimcilerini daha kolay anlayacaktır ve çocuğun ailesi, en büyük ödül olan çocuğun ilerlemesi için gerekli eğitim ve değerli tavsiyeleri alacaktır.

YUNANİSTAN ANALİZİ

3699/2008 sayılı yasada Özel Eğitim ve Engellilerin ya da Özel Eğitim İhtiyacı olanların Eğitimi maddesi bulunmaktadır. Makale no. 3699/2008 sayılı Kanunun 7’nci maddesi özel/eğitim yasasında yer almaktadır.

Yasaya göre, devlet eğitim ve sosyal bütünleşmede eşit olanaklara sahip öğrencilere özel ihtiyaçlar sunmakla yükümlüdür. Özel ihtiyaçları olan çocuklar, sınıfta, yüksek işlevli öğrencilerle ve günün belirli saatlerinde bu okulda özel bir sınıfa devam eden öğrencilerle ilgisi olan genel bir okula gidebilirler. Dahası, bir öğrenci bir anaokulu okulunda bir öğretim asistanıyla veya düşük işlerlik kazanan öğrenciler için özel okul düzenine katılabilir.

Ardından, 4186/2013 Sayılı Kanunun 28. maddesi “Özel Eğitimle İlgili Konular”, Orta Öğretim’in Yeniden Yapılandırılmasını düzenlemektedir.

Otizm ile ilgili olarak, uzmanlar lisans eğitimi veya yüksek lisans derecesi ile otizm konusunda uzmanlaşabilirler. Kamu sektöründe ABA’da devam etmekte olan mesleki gelişim konusunda herhangi bir taahhüt bulunmamaktadır. ABA’nın özel eğitim müfredatına entegrasyonu Milli Eğitim Bakanlığına bağlıdır.

ABA hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyip istemediğini seçmek öğretmen ya da profesyonelin sorumluluğundadır.

Öğretmen asistanı otistik çocuğun yanına oturarak ve her dersin öğretim usulünü kolaylaştırarak otizmli öğrenciyi desteklemektedir. Psikolog, okul hemşiresi, konuşma öğretmeni vb. vardır. Kamu kesiminde (kamu okulları) bireysel programların oluşturulması için ilave ücret alma imkânı yoktur. Çocuğun özürlülüğüne uyarlanmış bir rekreasyon alanı bulunmamaktadır. Sınıf öğretmeni, çocuğun ihtiyaçlarına göre uyarlanmış alanı şekillendirebilir.

Çocukların eğitimi konusunda ABA’nın yaygın kullanımı yaygın değildir ve ebeveynlerin kamu okullarına erişmesi yaygın değildir. Ebeveynlerle işbirliği bekleniyor, ancak uygulamada gerçekten uygulanmıyor.

Çok sayıda eğitim kurumu hem kamu hem de özel kuruluşlar, duygusal ve davranışsal bozuklukları olan ama ABA hakkında pek fazla olmayan, otizm hakkında pek çok seminer düzenler.

ITALYA ANALİZİ

İtalyan mevzuatı, özel eğitim okullarını hiç bir zaman resmen oluşturmadı, ancak 60’lı yıllar sonrasında özel eğitim gerektiren çocukların eğitiminin, devlet okulunun “normal” dersliklerinde özel destek öğretmeni ile gerçekleşmesi, sıradan okul sistemi içindeki farklı sınıfların yasaklanması ve okul figürünün oluşturulması sağlandı. Şu anda çoğunlukla kuzey İtalya’da bulunan ve çoğunluğu birinci sınıf olan az sayıda özel okul var. Birçok özel eğitim gerektiren çocuk eğitim için, bir rehabilitasyon merkezine veya benzer topluluklara güveniyor.

Örneğin Vaccari Enstitüsü, ciddi psiko-fizik engelli çocukların katıldığı XX Circolo Didattico di Roma “Istituto Comprensivo C. Abbado” ya dayanarak halka ilköğretim okulunun yedi sınıfını sunmaktadır. Engelli çocukları eğitme konusunda uzmanlaşmış devlet eğitimcileri bu dersleri yönetirler. Yukarıda belirtilen sınıfların oluşturulması, Enstitü ve Devlet Okul Sistemi arasında sayısız ve karlı işbirliği biçimlerinin harekete geçirilmesini gerektirir. Görevi, öğrencilerin ve ailelerin, normal okullara ve kamuya entegrasyonu için özel bir hizmet sunmaktır.

1977’de Kanun No. 517 ilköğretim ve ortaöğretim okullarında 6-14 yaş arası engelli öğrencilerin hepsine eğitime dahil olma ilkesini benimsemiş ve kapsamlı eğitim sistemini başlattı. Bununla birlikte, “özel eğitim” konusunda uzmanlaşmış bir öğretmen tarafından tüm sınıf öğretmenlerinin özel eğitim programları bilgilendirmeleri yapıldı. Valilikler, mahalli idareler ve yerel sağlık birimleri arasında uyumlu eğitim ve idari ve mali programlama yapıldı.

.Örneğin 104/92 sayılı yasaya göre, otistik çocuklar, her derece okul ortak sınıflarına girme hakkına sahiptir. 24 Şubat 1994 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Çocuğun bakımı için okullar, yerel kurumlar ve aileler arasında işbirliği kurmak için atılacak adımlar konusunda net bir kılavuz önermektedir ve Sinp Otizm Rehberi, Komite tarafından uygulanan müdahalelerin koordinasyonunu önermektedir.

Özel Eğitim tanısını, multidisipliner bir ekip tarafından PDF veya Fonksiyonel Dinamik Profil öğretmenlerin katkısı ve ailenin işbirliğiyle teşhis ekibi tarafından planlanmaktadır. PDF, otorite ile çocuğun analitik olarak işleyişini hem edintiği yeteneklerine göre hem de potansiyel gelişimiyle ilişkili olarak, bilişsel, duygusal / ilişkisel, duyu, motor / praxik, nöropsikolojik, özerklik ve öğrenme gibi çeşitli yönlerini temel alarak anlatmaktadır.

Sağlık uzmanları, öğretmenler, eğitimciler ve ebeveynlerin toplantılarından PEI doğar veya eğitim ve öğrenme hedeflerine ulaşmak için gerekli olan entegre ve dengeli müdahaleleri açıklayan bir Kişisel Eğitim Planı belgesi.

En son hüküm, 18 Ağustos 2015 tarihli, no. 134 Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Kararına göre; A / RES / 67/82, otistik spektrum bozuklukları durumunda, erken teşhis, tedavi ve bireyselleştirilmiş tedavinin dahil edilmesiyle, en gelişmiş bilimsel yöntem ve araçları kullanarak yöntemlerin ve araçların kullanılmasıyla, temel yardım düzeylerinin güncellenmesini sağlar Mevcut kanıt. ISS, daha sonra, PECS, TEACCH, ABA ve CBT gibi bazı ASD çocuk bakımı önerdikleri Otistik kılavuz ilkelerine ilişkin bir güncelleştirme yayınladı.

Okul ve bölgeler özerkliği nedeniyle, özel ihtiyaçlarla ilgili tavsiyelerin uygulanması mevcut kaynaklara göre değişebilir.

Destekleyici öğretmenlerin ABA veya diğer yöntemlerle ilgili özel eğitim vermeleri gerekmez.

ABA hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyip istemediğini seçmek, öğretmen ya da profesyonelin sorumluluğundadır.

TÜRKİYE ANALİZİ

Türkiye’de engelli öğrenciler için özel eğitim ile ilgili ilk yasal düzenleme 1889 yılında yapılmıştır. 1997 yılında Özel Eğitim Hakkında bir kanun yayınlanmış ve 2006 yılında yayınlanan Özel Eğitim Yönetmeliği ile şu anki durumuna getirilmiştir. Milli Eğitim Temel Kanunu’na göre Eğitim kurumları dil, ırk, cinsiyet, engellilik ve din ayırımı gözetilmeksizin herkese açıktır. – Fertler, eğitimleri süresince, ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda çeşitli programlara veya okullara yöneltilirler. Özel eğitim gereken bireylerde bu kapsamdadır.

Türkiye’de engelliler ve bu otizmi olan çocukların eğitim ve sosyal haklardan yararlanmak için tüm mevzuat düzenlemeleri yapılmıştır. Tüm bu yönetmelikler tüm ülkede geçerlidir. Üniversiteler, otistik çocuklar için özel eğitimciler ve danışmanlar yetiştirmektedir. Devlet okullarında eğitim ücretsizdir. Devlet okullarına devam eden öğrenciler, bazı günlerde özel destek almaları koşuluyla maddi yardım alma hakkına sahiptir. Eğer çocuğu engelli olan ebeveynlerin geliri yoksa, aylık ücret ödenir.

Devlet okullarında, sınıftaki öğrenci sayısına göre özel öğrenci bulunabilir. Engelli öğrencilerin eğitimine erişim sağlanmaktadır. Genel olarak eğitim ortamı, öğrencinin engelli türüne göre düzenlenmiştir. Hükümetin ABA hakkında özel bir eğitim programı veya başvurusu bulunmamaktadır. Özel eğitim müfredatında ABA entegrasyonu veya uygulama seçeneği yoktur. Bazı öğretmenler ve sivil toplum örgütleri ABA’yı özel olarak uygular ABA genellikle, bu alanda bilgi ve yeteneğe sahip öğretmenler tarafından bazı kamu okullarında, özel kuruluşlarda ve sivil toplum kuruluşlarında uygulanmaktadır.

İSPANYA ANALİZİ

Eğitim sistemi, tüm öğrenciler için genel programda belirlenen amaçlara ulaşmak için geçici veya kalıcı özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler için gerekli kaynakları düzenler.

Eğitim Kalitesini İyileştirme Yasası (LOMCE, 2013), dört çeşit spesifik eğitim desteği gereksinimini göz önünde bulundurur; Aralarında “Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler” vardır. Engellileirn Toplumsal Entegrasyonu için bir Kanun da vardır ancak özel ihtiyaç sahibi çocukların (ve otistik çocukların) eğitimi Genel Eğitim Yasası ile düzenlenir.

Otistik insanlar İspanyol Bağımlılık Yasası tarafından Bağımlı kabul edilir, bu nedenle koşullara bağlı olarak aileler hükümetten destek alabilirler. Otistik çocukların özel eğitimine de bazı hibeler bulunmaktadır.

Genellikle sadece Otizm alanında yetişmiş öğretmenlen yoktur. Halk eğitiminde, tüm öğrencilere veya özel eğitim sınıfında genel öğretmenler vardır, ancak ABA metodolojisi gibi otistik çocuk için belirli metodolojiler konusunda öğretmenlerin oluşumunu ve eğitimini desteklemek için önemli girişimler bulunmamaktadır.

Eğitimli uzman ve özel pedagoglar özellikle özel eğitim merkezlerinde otistik çocuklarla birlikte çalışırlar.

BULGARİSTAN ANALİZİ

Son yıllarda yapılan bazı yasal düzenlemeler; 29.03.2002 tarihli çocuklara yönelik aile yardımı için yapılan kanun, 01.01.2017 yürürlüğe giren Özel Hükümet Yasası, 01.01.2005 tarihli engelli insanların korunması, rehabilitasyonu ve sosyal içermesi yasası, 01.11.2016 kapsayıcı eğitim için hükümet yasası ve 8.10.2015 tarihli okul öncesi eğitim ve okul eğitimi için hükümet yasası.

Bulgar yasaları, özel ihtiyaçları olan çocukların eğitimi için devlet kurallarının oluşturulmasına dikkat çekti ve özel eğitimin etkili bir biçimde düzenlenmesinde ilerleme kaydedildi ancak yine de ülkede otizme özgü eğitim ve hizmetlerin eksikliği vardır.

Okul sistemindeki bir sonraki adım, en popüler yöntem olan ABA ve ASD’li öğrencilerin eğitiminde dünyadaki gelişmeleri takip ederek daha fazla eğitim faaliyeti ve bilgi biriktirmektir. Bunlar arasında otizm konusunda farkındalık yaratma, ABA konusunda otizm uzmanlarını eğitme ve ülkenin ABA ve otizmle alakalı hizmetler gibi modern öğretim yöntemlerini sunma kapasitesini arttırma programları bulunmaktadır. En önemlisi, aileler bu faaliyetlerde ve tüm sürece rol almalıdır.

Bu, sağlık, eğitim ve sosyal refah dahil olmak üzere pek çok devlet kurumunun yanı sıra bir kısmı “ABA – ÖZEL EĞİTİMDE YENİ BAKIŞ” projesinin uygulanmasında okul personelinin katılımı olan uluslararası işbirliğini gerektirir.

Özel ihtiyaçları olan çocuklar için okul-Vidin, Bulgaristan’daki öğretmenler topluluğunda projeye kazandırdıkları tecrübenin fırsatı bulmasını sağlayan özel eğitim öğretmenleri ulusal birliğinin üyesidir.

BÜTÜN ORTAKLARIN ORTAK SONUÇLARI

Yasama esasları ve imkanların analizi

Yukarıda özetlendiği gibi, her bir ülkede otizm veya özel ihtiyaçları olan çocukların eğitimi, entegrasyonu ve korunmasını garanti eden yasalar yürürlüğe girmiştir.

Engellilerin ve ailelerinin haklarını korumak için müdahale ve politikaların uygulanmasını ve yaygınlaştırılmasını desteklemek için çok büyük çaba gösterilmiştir. Yasaların özeliklerinin ötesinde, izlenecek hedef ortak: tüm insanları iyi uygulamayla topluma entegre etmek ve topluma dahil etmektir.

Bununla birlikte, otizm ve özel ihtiyaçları olan çocukların öğrenme, büyüme ve bağımsızlıklarını arttırmak için tüm bu müdahalelerin ve yapılandırılmış metodolojilerin etkili ve yaygın bir şekilde uygulanmasına yönelik bazı kritik konular bulunmaktadır.

Düzenleyici kurum ile onun gerçek uygulanabilirliği arasında bir boşluk var gibi gözükmektedir.

İlk olarak, mevcut ekonomik kaynaklar ile eğitim ve sağlık personelinin belirli eğitim yollarına erişmesindeki zorlukla ilişkili gibi görünüyor.

ABA eğitimi, diğer müdahale modelleri gibi ücret ödenecek ve önerilen olsa da çeşitli kurumlar tarafından desteklenmiyor / sağlanmıyor. ABA hakkında daha fazla bilgi almak ya da eğitmek isteyip istemediğini seçmek öğretmen ya da uzmanın sorumluluğundadır.

Genel olarak, özel eğitim programları, ABA gibi bir müdahale modelinin zorunlu veya baskın uygulanmasını gerektirmiyor.

Buna ek olarak, ASD’li çocuklar işleyişi bakımından çok değişkenlik göstermektedir ve çalışmaların tek bir etkin müdahalesi henüz belirlenmemiştir.
Bütün bu sebeplerden dolayı ABA, devlet okullarında ve sağlık kurumlarında seyrek görülmektedir.

Dahası, takdir yetkisinin bu sınırları için, bu metodun yaygınlaştırılması aynı ülkede, tedaviye ve özel eğitim yöntemlerine erişim hakkını garanti etmeden homojen değildir.

Çoğu durumda, aileler bu tür müdahaleleri çocuklarına sunmaktan ve ABA eğitimcisini okulda temin etmekten sorumludur. ‘ABA – ÖZEL EĞİTİMDE YENİ BAKIŞ’ projesi, özel eğitimin kritik noktalarını ve güçlü yönlerini vurgulama ve kazanılan tecrübeyi öğretmenlerin topluluğuna yayma fırsatı sunabilir.

3. EĞİTİM KURUMLARINDA ABA KULLANIMI

Amaç – ABA’nın çocukların okula devam etmesi için kullanılması, Anne-baba ve öğretmen görüşleri ışığında ABA’nın faydalarının tanımlanması ve karşılaştırılması Bu çalışma, altı ortak ülkenin öğretmenleri ve ebeveynleri/bakıcıları üzerinde uygulanan anket sonuçlarını içermektedir.

Anket 145 öğretmen ve 179 anne-babaya uygulanmıştır. Hedef 120 öğretmen ve 120 ebeveyndi ve beklentilerin üzerine çıkıldı.

Öğretmenler, çocuklarla otistik olan özel eğitim öğretmenleri arasından ve sınıfta en az bir öğrenci içeren öğretmenler arasından seçildi. Ebeveynlere gelince, bunlar otizm ya da duygusal ve davranış bozukluğu olan çocuk sahibi anneler ya da babalardır.

ÖĞRETMEN ANKETİ

Anket, altı ülkeden toplam 144 öğretmene uygulanmıştır.

Örneklemin %86’sı kadınlardan oluşmaktadır. En fazla temsil edilen yaş aralığı olarak 32-45 yaş, örneklemin % 45’ine eşittir. Bunu 45 yaş ve üstü % 30 ile takip etmektedir.

Öğretmenlerin meslekteki çalışma yıllarının aralıkları çöyledir. 0-5 yıl %30, 6-10 yıl %27, 11- 20 yıl %21 ve 20 yıl üstü %23’tür.
Örneklemin %46’sı sınıf öğretmenleri, %28’i destek öğretmenler ve %26’sı da diğer öğretmenlerdir.

Anketlerden, eğitimdeki ek kritik alanın %38 ile iletişim, ardından %23 ile davranış ve %16 ile sınıfa uyum olduğu ortaya çıkmaktadır.

Buna ek olarak, özel eğitimde öğretmenler için verilen en yaygın destekler şunlardır: Öğretmen yardımcısı (% 26), ölçme (% 24) ve etkinlikler için özel bir yer (% 20).

ABA İÇİN ÖZEL KONULAR

Soru 8 – Okulda; otizmi olan öğrencileriniz için hangi eğitim/terapi yöntemini kullanıyorsunuz?

Öğretmen anketi 8. Soru genel grafiği aşağıdadır. Bu soruya 6 ülkeden 145 öğretmen cevap vermiş. Cevaplara göre proje ortağı 6 ülkenin ortalamasına göre ABA’nın kullanılma oranı % 18,3 ve çok düşüktür. Bu sonuç ABA-ONW projesinin ortaya çıkışının gerçekçi temellere dayandığını göstermektedir.

Buradan çıkan önemli bir sonuç ise % 36 ile hiçbiri seçeneğidir. Bu sonuç Otizmli Öğrencilerin eğitiminde bilinen yöntemlerin ya da diğer yöntemlerin değil genel eğitim yöntemlerinin kullanıldığını göstermektedir. Hiçbiri seçeneğinin yüksek oranda olması Otizmli Öğrencilerin eğitimine yeteri kadar önemin verilmediğini de göstermektedir.

Ayrıca %14 olan diğer seçeneği ise ülkelere göre değişen özel yöntemler olabileceğini ya da her öğretmenin kendine özgü bazı yöntemler kullandığını göstermektedir.

Genel Grafik, Soru 8 – Okulda; otizmi olan öğrencileriniz için hangi eğitim/terapi yöntemini

Ülkelere göre grafik, soru 8 – Otizmli çocuklar için kullanılan yöntemler(%)

Otizmli çocuklar ile eğitim / terapi için en sık kullanılan yöntemin yanıtlarına göre, katılımcıların çoğunluğu herhangi bir yöntem kullanmadığını belirtmiştir.
ABA yönteminin kullanımı Türkiye’de %60, Litvanya’da %35, İtalya’da% 30’dur. TEACCH yöntemi- İspanya’da % 80, İtalya’da %65, Yunanistan’da %53, Litvanya’da %23’dür. Ayrıca Litvanya’da SON RISE-% 9 gibi diğer terapiler de kullanılmaktadır. Ayrıca İspanya’da diğer yöntem olan PECS (% 15) kullanılmkatadır.

Ülkelere göre sonuçlara baktığımızda ABA yönteminin en çok uygulandığı ülkeler % 60 Türkiye ve % 35 Lithuania’dır. Proje başvuru aşamasında “Kısa Dönem Eğitim” kurslarının verileceği ülkeler Litvanya ve Türkiye olarak belirlenmiştir. Bu sonuçlar projemizde yapılacak kurslar için doğru bir karar verildiğini de göstermektedir.

Genel Grafik- Soru 9- Bu yöntemlerden hangisinde beceri, bilgi sahibi olmak istersiniz? Cevaplar-%

Bir önceki sorunun cevaplarına baktığımızda(Soru-8) bazı öğretmenlerin bu yöntemi kullandığı halde bilgi ve becerisini artırmak için eğitim almak istediği görülmektedir. Bu sonuç özellikle engelli öğrencilerin eğitiminde öğretmenlerin sürekli kendini geliştirmesi gerektiğinin ve öğretmenlerin de bu konuda istekli olduklarının bir göstergesidir.

Ayrıca ABA’nın %60 gibi yüksek bir sonuç olarak karşımıza çıkması ABA-ONV projesinin gerekli olduğunu tekrar göstermektedir.

Ülkelere göre sonuçlara baktığımızda da 6 ülkenin 4’ünde ABA konusunda bilgi-beceri sahibi olmak isteyen öğretmen sayısının ortalamanın üstünde olduğunu görüyoruz. İtalya ve İspanya’da ise TEACCH yöntemi konusunda ağırlıklı olarak talep gördüğünü görüyoruz. Bu durum bu projenin devamında TEACCH yöntemi ile ilgili yeni bir KA2 projesi yapılabileceğini göstermektedir.

SON-RISE yöntemi ise en az talep gören yöntemdir ve % 35 ile en çok İspanyol öğretmenler tarafından dile getirilmiştir.

Ülkelere göre bilgi-beceri sahip olmak istenen yöntemler(%)

Ankete katılanların çoğunluğu ABA yöntemi hakkında daha fazla bilgi ve beceri kazanmak istiyor. Katılımcıların Türkiye’den %91’i, Yunanistan’dan %71’i, Litvanya’dan 65’i, Bulgaristan’dan %50’si, İtalya’dan %33’ü istiyor. İspanya’da ise ABA konusunda ilgi az sadece %21.

Ayrıca TEACCH öğrenmek isteyenler İtalya’da %58, İspanya %50, Bulgaristan %45, Yunanistan %21, Litvanya %18 ve Türkiye %5. ve SON – RISE yöntemi; İspanya %29, Litvanya %18, Yunanistan, Türkiye, Bulgaristan %5 ve İtalya %4.

Genel Grafik- Soru 9-11. Öğretmenlere göre, ABA müdahalesi kim tarafından sağlanmıştır? %

Ankete katılan ülkelerin sonuçları birleştirildiğinde ortaya çıkan yukarıdaki tabloya göre ABA yöntemi en çok özel sektör tarafından (%31) kullanılmaktadır. Devlet okullarında kullanım oranı ise %29’dur. Ancak bu durum ülkelere göre çok büyük farklılıklar göstermektedir.

Bu nedenle genelleme yapmak ve bir çıkarımda bulunmak zordur. Ülkelere göre durumu gösteren tablo aşağıdadır

Ülkelere göre 9.11 diyagramı. Öğretmenlere göre, ABA müdahalesi kim tarafından sağlanmıştır? %

Soru 9-12 Bu unsurların bir ya da daha fazlası eğitimde kullanılması mümkün müdür?

9-12 numaralı grafikte 9. Soruda ABA diyen öğretmenlerin hangi unsurların eğitimde kullanılmasının mümkün olduğunu seçtiğini göstermektedir. Burada öğretmenler birden fazla seçenek seçebilmişlerdir. Genel olarak baktığımızda eğitimde kullanılması en çok mümkün olan yöntemler; Davranışın küçük birimlerini saptamak, Davranış-Çözümsel tedavi planı, Zaman çizelgesi ve kural koyma. En az verilen cevaplar kapsamlı değerlendirme semboller- PECS (Picture Exchange Communication System) NONE,2 comprehensive

Ülkelere göre 9.12 diyagramı. Eğitimde kullanılan unsurlar, %

Bu unsurlardan en az biri eğitsel amaçlar için kullanılabilir, Ülkelere göre verilen cevaplar: kapsamlı davranış değerlendirmesi (%24 Litvanya, %11 Yunanistan, %9 İspanya), küçük davranış biçimleri oluşturma (%24 Litvanya, %20 Bulgaristan, %19 Türkiye, %13 İspanya); Zaman çizelgesi (% 33 İtalya, % 22 Yunanistan, % 19 Türkiye, %13 İspanya, % 10 Bulgaristan), davranış-analitik tedavi planı (% 30 Bulgaristan, %19 Türkiye, %13 İspanya, % 11 Yunanistan) , Kural koyma (% 40 Bulgaristan, % 33 İtalya, % 13 İspanya, % 11 Yunanistan ve Türkiye, % 6 Litvanyalı katılımcı), davranışlarla ilgili günlükler (%18 Litvanya, %13 İspanya, %11 Yunanistan ve Türkiye), teşvikler-ödül (%33 İtalya, %13 İspanya, %12 Litvanya, % 11 Yunanistan ve Türkiye), PECS (% 22 Yunanistan, % 16 İspanya).

Soru 9-13. Size göre, ABA kullanan eğitim ekibi üyesiyle aşağıdakilerden hangisi işbirliği yaparsa daha faydalı olur?

Bu soru ABA kullanımında iş birliği yapmanın önemi ile ilgilidir. Eğitimcilere kimlerle iş birliği yaparsa ABA yönteminin daha faydalı olacağı sorulmuştur. 6 ülkenin toplamında Verilen cevaplara baktığımızda ABA yöntemini kullanan eğitimcilerin en fazla aileler (%28) ile iş birliği yapması önerilmektedir. Daha sonra iş birliği yapılması faydalı görülen kişiler; özel pedagoglar ve öğretmen yardımcılarıdır. Bu arada yönetimle yapılması gereken iş birliği de %14 ile dördüncü sırada ve ihmal edilmemesi gereken bir konudur.

Sonuç olarak şu bir gerçektir ki; eğitim bir ekip işidir. Özellikle Otizmli çocukların eğitiminde başta öğretmenler ve aileler olmak üzere çocuğun çevresindeki bütün kişiler iş birliği yapmalıdır. Bu nedenle öğretmenlerin bu soruya verdikleri cevaplar genel olarak eşit dağılım göstermiştir.

Genel Grafik, 9-13. Öğretmenlere göre, ABA kullanan eğitim ekibi üyesiyle aşağıdakilerden hangisi işbirliği yaparsa daha faydalı olur?, %.

Ülkelere göre 9.13 diyagramı. Öğretmenlere göre, ABA kullanan eğitim ekibi üyesiyle aşağıdakilerden hangisi işbirliği yaparsa daha faydalı olur?,%

Aşağıdaki ülkeler bazında grafiğe baktığımızda ise yönetim ile işbirliği yapmanın(%60) Bulgaristan’da çok önemli olduğu görülmektedir, bu oran Türkiye’de %13, Litvanya’da %10’dur. Aileler ile işbirliği yapma konusu Greece(%50), Türkiye ve İtalya (%33) ile ön plana çıkmakla birlikte bütün ülkelerde önemli görülmektedir(İspanya %23, Bulgairstan %20, Litvanya %19). Ayrıca konuşma terapisti ile iş birliği İtalya’da %50 ile dikkat çekmektedir.

Bunların yanında, özel pedagog ile işbirliğini işaretleyenler – İtalya’da %33, Yunanistan’da %25, Litvanya’da %24 ve diğer ortak ülkelerde % 15-20’lik bir işbirliği vardır. Öğretmen yardımcısının pedagoga göre daha az rolü vardır – İtalya’da %33, İspanya’da %23, Türkiye’de
%22 ve Litvanya’da sadece %10. Konuşma terapisti – İspanya’da %23, Türkiye’de %13 oranı ile önemli kabul edilmektedir. Fizyolog ve Fizyoterapistin önemini işarteleyenler ise Litvanya’da % 14, Yunanistan’da % 25.

Soru 9-15. Sizce, ABA kullanarak, öğrencilerinizin davranış değişikliklerinin ne sıklıkla kaydedilmesi gerekir?

9. soruya bağlı olarak dikkate alınması gereken diğer grafik ise ağasıda bulunan 9-15 sorusunun grafiğidir.

Bu grafiğe göre ABA metodunu kullanan öğretmenlerin, öğrencilerde gerçekleşen davranış değişikliklerini haftalık olarak kayıt etmesi gerektiği % 54 ile önerilmektedir. İkinci olarak günlük kayıt % 25’dir. Bu sonuçlar davranış değiştirmede öğrencilerdeki gelişimin ve değişimin izlenebilmesi için kayıt yapmanın önemini göstermektedir.

Genel Grafikc 9-15. ABA kullanan öğrencilerin davranışsal değişikliklerini kaydetme ihtiyacı sıklığı,%

Ankete katılanlara göre, ABA’yi kullanırken davranış değişikliği kayıtlarının ne sıklıkla yapılması gerektiğine verilen cevapları ana olarak iki sınıfa ayırabiliriz. Davranış kaydının her hafta olması gerektiğini söyleyenler (%90 Bulgaristan, %72 Türkiye, %67 Yunanistan ve %29 Litvanya), her gün olması gerektiğini söyleyenler (%100 İspanya, %33 Yunanistan, %28 Türkiye, %14 Litvanya, %10 Bulgaristan). Her zaman kayıt yapılmalı diyenler (%100 İtalya ve %29 Litvanya. Ayrıca Litvanyalı katılımcıların %10’u davranış kaydının diğer sıklıkta gerekli olduğuna inanıyor.

Ülkelere göre 9.15 diyagramı. ABA kullanan öğrencilerin davranışsal değişikliklerini kaydetme ihtiyacı sıklığı,%

Soru 9-15. Sizce, ABA kullanarak, öğrencilerinizin davranış değişikliklerinin ne sıklıkla kaydedilmesi gerekir?

Bu soruya verilen cevaplara göre ABA-ONW projesine ortak ülkelerde ABA yönteminin eğitimde kullanma oranları aşağıya çıkarılmıştır.
Grafikte görüldüğü gibi ABA yönteminin kullanılma oranı % 27’dir. Projemiz sonucunda bu oranın artırılması amaçlanmaktadır.

Genel Grafikc 9-15. ABA kullanan öğrencilerin davranışsal değişikliklerini kaydetme ihtiyacı sıklığı,%

Sonuçlara ülkeler bazında baktığımızda ise aşağıdaki sonuçla karşılaşıyoruz.

Ülkelere göre 9.15 diyagramı. ABA kullanan öğrencilerin davranışsal değişikliklerini kaydetme ihtiyacı sıklığı,%

Soru 10- Eğitimde ABA metodunu kullanıyor musunuz?

Bu soruya verilen cevaplara göre ABA-ONW projesine ortak ülkelerde ABA yönteminin eğitimde kullanma oranları aşağıya çıkarılmıştır.

Grafikte görüldüğü gibi ABA yönteminin kullanılma oranı % 27’dir. Projemiz sonucunda bu oranın artırılması amaçlanmaktadır.

Genel Grafik, Soru 10- Eğitimde ABA metodunu kullanıyor musunuz?(%)

Anket sonuçlarına göre; ABA’nın Eğitimde kullanılma oranı ülkeler bazında çok eşitsizdir Buna göre ABA’nın en fazla kullanıldığı ülkeler Türkiye’de %60 ve Litvanya %38’dir. İtalya’da %25, Yunanistan’da % 23, İspanya’da %10’dur. Bulgaristan’da ise %0 ile hiç kullanılmamaktadır.

Projemiz düşük olan ABA yönteminin kullanımı oranını AB boyutunda artırmayı amaçlamaktadır.

Ülkelere göre- Soru 10, Ülke temelli grafik: Eğitimde ABA metodunu kullanıyor musunuz?(%)

Anketin devamında 10.soruya evet diyenler için özel sorular bulunmaktadır. Evet diyenlerin oranı genel tabloya göre çok düşük olduğundan her soru için değil önemli görülen bazı sorular için analizler yapılmıştır.

Ayrıca 9. Soru da ABA’yı seçenler için verilen cevapların bazıları, 10. Soruda Evet diyenlerin cevapları ile benzemektedir. Bu nedenle de her soru değerlendirmeye alınmamamıştır.

Genel Grafik, Soru 10-11. Eğitimde ABA kullanımının öncüsü(%)

Yukarıdaki sonuçlara baktığımızda ABA yöntemini başlatanlar genel olarak %73 ile öğretmenler ve uzmanlardır. Bu sonuç öğretmenlerin eğitiminde ABA yönteminin öğretilmesinin önemini göstermektedir. Üniversiteler ve öğretmen eğitim kurumları Otizmli öğrenciler ve diğer özel eğitim gerektiren öğrenciler için başta ABA olmak üzere farklı eğitim yöntemlerini öğretemen adaylarına öğretmelidirler.

Eğitimde ABA kullanımının öncüsü sorusunun ülkeler bazında grafiği de aşağıdadır.

Ülkelere göre 10. Soru diyagramı. Eğitimde ABA kullanımının öncüsü,%

Katılımcıların çoğuna göre (%60 Türkiye, %24 Litvanya, %20 Yunanistan ve İtalya) eğitimde ABA kullanımının başlatıcısı bir öğretmen, bir uzmandır. Bazılarına göre (%15 İtalya ve %6 Litvanya) başlatıcılar ebeveynlerdir. En az cevap verilenler ise Meslektaşlarımız ve okul yönetimidir. İspanya’da ayrıca psikologdan söz edilmiştir Bütün ülkelerin sonuçlarını birleştirdiğimizde 10. soruya Evet diyenler arasından 18. soruya verilen cevapların genel grafiği aşağıdadır.

Genel Grafik 10-18. Öğrencileriniz üzerinde olumlu etkisi olmuş bir ABA terapisi öğesi belirleyebilir misiniz? (Bir ya da daha fazlasını işaretleyebilirsiniz) ,%

Grafiğe göre ABA yönteminin en önemli olumlu etkisi sosyal beceriler(%27) olarak ortaya çıkmaktadır. Bu sonuç ABA’nın amaca hizmet etmede çok etkili ve önemli olduğunu göstermektedir. Çünkü Otizmli öğrencileri için kazandırılması gereken en önemli beceriler sosyal becerilerdir. Genel değerlendirmede ortaya çıkan diğer bir sonuç ise taklit etme becerilerine(%18) ABA’nın olumlu katkısı olarak görülmektedir.

Öğrencileriniz üzerinde olumlu etkisi olmuş bir ABA terapisi öğesi belirleyebilir misiniz? sorusuna ülkeler bazında verilen cevaplar ise aşağıdadır

Ülkelere göre grafik 10.18. Öğrencileriniz üzerinde olumlu etkisi olmuş bir ABA terapisi öğesi belirleyebilir misiniz?,%

Grafiğe göre Türkiye’deki sıralama; sosyal beceri (%50), uyumsal işleyiş (%29), taklit (%21). Litvanya’da sıralama taklit (%20), sosyal beceri (% 20) ve bilişsel yetenekler (% 17) var. İtalya’da bildirilen faydalar spontan iletişim (% 29), uyumsal işleyiş ve sosyal becerilerdir (her ikisi de% 21). Diğer ülkelerde faydalar daha düşük yüzdelerde mevcuttur ve esas olarak bilişsel yetenekler, taklit etme, kendiliğinden iletişim ve alıcı ve ifade eden dil ile ilgilidir.

AİLE ANKETLERİ

Bu anket projede ortak olarak yer alan 6 ülkeden toplam 179 aileye uygulanmıştır.

Örneklemin %83’ünü kadınlar oluşturmaktadır. En fazla temsil edilen yaş aralığı % 65 ile 32-45 yaştır. Katılımcıların %19’u ise 45 yaş ve üstündedir.

Katılımcıların %33’ü 4-6 yaş arasındaki çocukların, %32’si 7-12 yaş grubundaki çocukların, %24’ü 11 yaşın üzerindeki çocukların ve %12’si 0-3 yaş grubundaki çocukların ebeveynidir Çocuklarının % 58’inde Otizm tanısı vardır, % 15’inde yaygın gelişimsel bozukluklar (Atipik Otizm), %17 diğer ve %10 Asperger Sendromu tanısı vardır. Ayrıca % 23’ünde diğer engel türleri ikinci tanı olarak vardır.

Ebeveynlere göre, en kritik alan dilbilim/iletişim fonksiyonu(% 35)’dur, bunu sosyal- duygusal karşılıklılıktaki İlişkisel fonksiyon açıkları(% 28), davranış problemleri(% 21) ve öğrenme becerileri (% 14) izlemektedir .

Anne-babanın örnekleminin % 59’u çocukları için özel eğitim hizmetleri sunmaktadır. Buna ek olarak, örneklemimiz, öncelikli ihtiyaçlarının % 42 bireysel danışmanlık, % 36 ev öğretmeni ve % 16 grup eğitimi için olduğunu söylemiştir.

AİLE ANKETİ: ABA YÖNTEMİ İLE İLGİLİ ÖZEL SORULAR

Aile anketinde genel soruların ardından iki özel soru sorulmuştur. Bu iki özel soruya ABA yöntemi olarak cevap verenler farklı sorulara yönlendirilmiştir. Bu çalışmada özel sorulara ve yönlendirilen diğer sorulara verilen cevaplar arasından önemli görülenler değerlendirilmiş ve grafikleri çıkarılmıştır.

Soru 13 – Hangi müdahale modellerini duydunuz ya da otizm hakkında birşeyler biliyor musunuz?

Ailelere uygulanan ankette ABA yöntemi hakkındaki özel soruların ilki olan bu soruya 6 ülkeden verilen cevapların toplamı aşağıdaki grafikdedir. Buna göre ailelerin %38’i ABA yöntemi hakkında bir şeyler biliyordur. Ancak %’lik dilime baktığımızda % 38 az bir rakamdır. Bu proje ile bu oranı artırmak hedeflermiz arasındadır. ABA’dan sonra ailelerin en çok bildiği yöntem ise TEACCH yöntemidir(%30).

Genel Grafik 13. -Hangi müdahale modellerini duydunuz ya da otizm hakkında birşeyler biliyor musunuz?,%

Hangi müdahale modellerini duydunuz ya da otizm hakkında birşeyler biliyor musunuz? Sorusuna ülkeler bazında verilen cevaplar aşağıdadır.

Ülkelere göre Diyagram 13- Hangi müdahale modellerini duydunuz ya da otizm hakkında birşeyler biliyor musunuz?

Anket cevaplarına göre ebeveynler, otizme ilişkin müdahale modelleri hakkında bilgi sahibidir.

Ankete katılanların çoğunluğu, ABA Uygulamalı Davranış Analizi yöntemini bildiklerini belirtti. Bu oran; Türkiye’de %52, Litvanya’da %44, İtalya’da %43, Yunanistan’da %28’dir. En az bilinme Bulgaristan’da %10 ve İspanya’da %15’dir. Ayrıca, ebeveynler TEACCH – Yunanistan’da (% 43), İspanya’da (% 44) ve İtalya’da (% 35), Litvanya’da (% 28). Ayrıce Litvanya’da SON RISE (%24) gibi diğer terapileri biliyorlar. Ayrıca İspanya’da, PECS, Floor time ve Denver yöntemleri bilinmektedir.

Soru 14– Hangi müdahale modelleri çocuğunuz için kullanılmaktadır?

Aileler için sorulan sorulardan ABA ile ilgili ikinci özel sorudur. Bu soruda ailelere çocuklarının eğitimde kullanılan yöntemler sorulmaktadır. 6 ülkeden gelen cevaplara göre en çok kullanılan yöntem %33 ile ABA’dır. İkinci olarak ise TEACCH yöntemi gelmektedir.

Burada dikkat çeken % 35’lik NONE cevabının ise iki anlamı olabilir.

Birincisi, aileler okulda kullanılan eğitim yöntemleri karşısında ilgisizdir. İkincisi, Ülkelere göre farklılık göstermekle birlikte öğretmenler ABA ve TEACCH dışında, pek bilinmeyen kendilerine özgü yöntemler uygulamaktadır.

Genel Grafik 14– Hangi müdahale modelleri çocuğunuz için kullanılmaktadır?

14. sorunun ülkelere göre grafiği aşağıdadır

Ülkelere göre grafik, soru 14. Çocuklar için kullanılan eğitim modelleri.(%)

Ankete katılanların çoğunluğu çocukları için bir modelin belirtmiştir. ABA: Uygulamalı Davranış Analizi %48 Litvanya, %52 Türkiye, %33 İtalya, %22 Yunanistan. Ayrıca TEACCH Yunanistan %44, İspanya %36, İtalya %22, Bulgaristan %10, Litvanya %6) ve SON-RISE İspanya %5. Hiçbiri seçneği Bulgaristan’da %80, İspanya’da %41 ve Litvanya’da %42 .

Çalışmanın bundan sonraki kısmı 13 ve 14. Soruda ABA’yı seçen ailelerin verdikleri cevaplara göre yazılmıştır. Yukarıdaki grafiklerde görüldüğü gibi bu oranlar 13. soruda %38, 14. Soruda %33’dür. Yani toplam orana göre azınlık durumundadır. Bu nedenle önemli görülen cevaplar dikkate alınmıştır.

Soru 13-15. Çocuğunuzun eğitiminde ABA’yı kullanmak ister misiniz?

13. Soruda ABA yöntemini seçen ailelerin %58’i bu soruya evet olarak cevap vermiştir. % 33’ü ise bazı unsurlarının kullanılmasını istemiştir. Bu sonuç ABA yöntemini bilen veya duyan ailelerin ABA’nın uygulanmasını istediklerini göstermektedir. Bazı unsurlar diyenleri de katarsak ailelerin %91’i ABA yönteminin kullanılmasını istemektedir.

Genel Grafik 13-15. Çocuğunuzun eğitiminde ABA’yı kullanmak ister misiniz? (%)

Bu soruya ülkeler bazında verilen cevapların grafiği aşağıdadır.

Ülkelere göre grafik, Soru 13.15. Çocukların eğitiminde ABA kullanımı (%)

Ebeveynlere ABA’yı çocukları için kullanmak isteyip istemediklerini sordu. Cevaplar, ebeveynlerin çocuklarının eğitiminde ABA metodolojisini kullanmak istediklerini göstermiştir (Yunanistan %75, Litvanya %72, Türkiye %33, İtalya %25). ABA’nın bazı unsurlarını kullanmak isteyenler (Bulgaristan %100, Türkiye %67, İspanya %75, İtalya ve Yunanistan %25, Litvanya %18)

Soru 13-18. ABA kullanan eğitim ekibi üyesiyle aşağıdakilerden hangisi işbirliği yaparsa daha faydalı olur?

Soru 14-18. ABA kullanan eğitim ekibi üyesiyle aşağıdakilerden hangisi işbirliği yaparsa daha faydalı olur?

Bu iki soru birbirine benzer olduğu için beraber değerlednirirlmiştir. Aşağıdaki grafiklerde görüldüğü gibi ABA kullanırken en çok işbirliği yapılması istenen kişiler ailelerdir.(%23 ve %18) İkinci sırada da %18 ve %17 ile öğretmen yardımcıları gelmektedir. Bu sonuçlar çocuklarının eğitiminde ABA’yı kullanmak isteyen ailelerin, öğretmenler ile işbirliği içinde olmak istediklerini göstermektedir.

Genel Grafik-Soru 13-18. ABA kullanan eğitim ekibi üyesiyle aşağıdakilerden hangisi işbirliği yaparsa daha faydalı olur?(%)

Genel Grafik-Soru 14-18. ABA kullanan eğitim ekibi üyesiyle aşağıdakilerden hangisi işbirliği yaparsa daha faydalı olur?(%)

Bu iki sorunun ülkeler bazında hazırlanan grafikleri de aşağıdadır

Ülkelere göre grafik, Soru 13.18. ABA kullanan eğitim ekibi üyesiyle aşağıdakilerden hangisi işbirliği yaparsa daha faydalıdır(%)

Bu soruda ebeveynler için bir veya daha fazla seçeneği işaretleme imkânı vardı. Cevaplara göre, özel pedagog diyenler (Yunanistan ve İspanya %40, Bulgaristan %25, İtalya % 22, Litvanya %17), öğretmen yardımcısı diyenler (Türkiye %40, Bulgaristan %25, İtalya %22, Litvanya %15) . Yönetimle işbirliği diyenler Yunanistan %40, Bulgaristan %25 ve Litvanya %5. Konuşma terapisti diyenler (İspanya %20, Litvanya %15), fizyolog diyenler (%13 Litvanya), diğer pedagoglar (%20 Yunanistan, %12 Litvanya ve %11 İtalya), kinesiterapist (%6 Litvanya). Ve tabii ki – Ebeveynler (% 40 Türkiye ve İspanya, %25 Bulgaristan, % 22 İtalya).

Ülkelere göre grafik, soru 14.18. ABA kullanan eğitim ekibi üyesiyle aşağıdakilerden hangisi işbirliği yaparsa daha faydalıdır?(%)

Katılımcılara göre, ABA ile en yararlı işbirliği, ebeveynlerle (%48 Türkiye, %31 İtalya, %19 Litvanya, %17 İspanya, % 6 Yunanistan), öğretmen yardımcısı (%48 Türkiye, %14 Litvanya, %13 İtalya, Konuşma terapisti (%33 İspanya, %14 Litvanya ve Yunanistan), özel pedagog (% 33 İspanya, %19 Yunanistan, %17 Litvanya). Ayrıca fizyolog (% 17 İspanya, % 12 Litvanya) ve diğer pedagoglar (%25 İtalya, %16 Yunanistan ve %12 Litvanya). En az işbirliği yönetim ve kinesiterapist iledir.

Bir önceki grafikte, örneğin 14. sorudan ABA yöntemi çoğunlukla Türkiye’de (% 52) ve Litvanya’da (% 48) kullanılıyor. 13-18 ve 14-18 numaralı grafiklerde, bu iki ülkedeki ebeveynler öğretmenlerle işbirliği yapmak istiyorlar. Ankete katılanların ebeveynler ve öğretmenlerle işbirliği içinde çalışmak gerektiğini söyleyenlerin oranı, Türkiye’de% 48, Litvanya’da % 19’dur.

Soru 14-22. ABA sayesinde hangi alanlarda başlıca iyileşmeleri gözlemlediniz?

Aşağıda grafiği görülen bu sorunun cevaplarına baktığımızda ABA yöntemi sayesinde çocuklarda en çok sosyal becerilerin(%19) geliştiği görülmektedir. Bu sonuç öğretmen anketine verilen cevaplarla da örtüşmektedir. Öğretmenlerin verdiği cevaplarda da en çok % 27 ile sosyal beceriler çıkmıştır.

Hem aile anketi hem de öğretmen anketi sonuçları göstermektedir ki; Otizmli öğrencilerin en büyük sorunlarından biri olan sosyal beceriler için ABA yöntemi en başarılı yöntemlerden birrisidir.

Genel Grafik, Soru 14-22. ABA sayesinde hangi alanlarda başlıca iyileşmeleri gözlemlediniz?(%)

Bu soruya ülkelere göre verilen cevaplar aşağıdadır.

Ülkelere göre grafik, soru 14-22. ABA sayesinde iyileşme görülen alanlar(%)

Katılımcılara göre ABA’nın etkileri ülkelere göre farklıdır: sosyal beceriler (%35 Türkiye, %17 Litvanya, %16 Yunanistan, %11 İtalya), uyumsal işleyiş (%33 İspanya, %32 Türkiye) , Bilişsel beceriler (%23 Litvanya, %18 İtalya ve %16 Yunanistan), spontan iletişim (%33 İspanya, %19 Yunanistan, %16 İtalya, %12 Türkiye,% 6 Litvanya). Ankete katılanların bir kısmı akademik beceriler demiştir Bulgaristan(% 33) ve Litvanya (% 13) Alıcı dil (Yunanistan %22), taklit (%17 Litvanya, %13 İtalya) ve ifade dili (en belirgin Yunanistan %13 ve İtalya %11).

ANKET SONUÇLARINA GÖRE

Anket sonuçlarına göre, ABA metodunu duyan aileler çocukları için kullanılmasını istiyor.
Otizmli öğrencilerin eğitimi konusunda öğretmenlerin ve ailenin işbirliği çok önemlidir. Bununla birlikte, hala işbirliği yapmayan ebeveynler ve öğretmenler var. Projemiz bu konuda velilere ve öğretmenlere danışacaktır.
ABA metoduna ek olarak, en çok kullanılan ve bilinen yöntem TEACCH’dir.
ABA yöntem öğelerini kullanan öğretmen ve bu konuda bilgi sahibi aileler pratik hakkında daha fazla bilgiye sahip olmak istiyor.
ABA ve elemanlarının kullanımı genellikle düşüktür. Proje ve bulgularının sonunda, bu yüzdeyi artırmak için nokta alınmalıdır.
Anket sonuçları ABA yönteminin, otistik çocukların en büyük sorunlarından biri olan toplumsal becerileri geliştiren en başarılı yöntem olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur.

4. KULLANILABILECEK ABA VE BIT ARAÇLARI

Hazırlanma Tarihi – Nisan 2017

Uzman okul personeline yada otizm uzmanlarına gerçek durum ve özel eğitime muhtaç çocukların eğitimini desteklemek amacıyla okullarda uygulanmak üzere muhtemel projeler hakkında bir referans sistemi elde etmek için yarı yapılandırılmış bir görüşme hazırladık.

Yarı yapılandırılmış görüşme durum çalışması, izlenilen çocukların ve ailelerin durumunu (devlet sosyal yardımını, ailenin çevreyle ilişkisini, iletişimini, bilişim ve iletişim araçlarını kullanma fikirlerini ve kurumların çocuğun ihtiyaçlarını nasıl karşıladığını) açıklayan bir giriş bölümünden ve ABA ve BT araçları üzerine 10 açık uçlu sorudan oluşur.

Hedef grubun sayısı (Otizm Spektrum Bozukluğu konusunda çalışan öğretmen)-13

AMAÇ: Çalışmanın bu bölümünün odak noktası Otizm spekturum bozukluğu olan çocukların eğitsel yönden iyileşmelerini göstermek ve ABA metodunun BT araçlarıyla uygulanmasındaki ihtiyaçlarını ya da kullanımındaki bakış açılarını ortaya çıkarmaktır.

GİRİŞ BÖLÜMÜ

Görüşülenler	Sosyal devlet yardımı	BT araçları kullanan öğretmenlerin/ailelerin durumları. Devlet desteği almanın bir olasılığı var mı? Eğitim kurumunda özel önlemler satın almak mümkün mü?
I- Okul öncesi öğretmeni II-Okul öncesi grubuyla çalışan ilkokul öğretmeni	Maluliyet indirimiyle sonuçlanma	Özel eğitim hizmeti veren kurumlar 30 Eylül 2011 yılındaki yasaya göre denetlenir. Bazen kurum, uzman yada aieleler özel önlemlerin alımını kendileri karşılar. Son zamanlarda okullarda yeni önlemler aldık. Projelere katılma zorunluluğumuz var şayet kazanırsak, onu satın alabiliyoruz ancak devletten geri ödemesini almak çok küçük bir ihtimal.
I-II Öğretmenler	Değinilmemiş	Değinilmemiş
I-İlkokulda çalışan yardımcı öğretmen II- Eğitim organizasyonlarıyla iş birliği yapan otizm uzmanı (psikolog, ABA uygulayıcısı ve eğitmeni)	Maluliyet indirimiyle sonuçlanma	Kurumlar özel eğitim hizmetini var olan yasaya göre denetlenerek verebilir ama her zaman tüm öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılamaz. Aileler, satın alımlarda vergi indiriminden faydalanarak özel önlemleri kendileri karşılamak suretiyle satın alabilirler (104/92 nolu yasa )
I-II Okul öncesi öğretmenleri III-Okul öncesi sınıfı olan bir okulda çalışan ilkokul öğretmenir	Tüm çocuklar haftada iki kez özel eğitim alırlar. Uzmanlar tarafından yapılan özel programlar uygulanır ve devlet, giderleri ve ulaşım masraflarını karşılar.	Devlet eğitim materyallerinin masraflarını karşılar. Devlet merkezlerde haftada iki kez hizmet alanların özel eğitim ücretlerini öder. Öğretmen tavsiye ettiğinde aileler BT araçlarını kullanır. Öğretmenler sınıflarında akıllı tahtalar,bilgisayar ve dizüstü bilgisayarlara sahiptirler
I-II Otizm merkezdinde otistik çocuklarla çalışan psikologlar	Maluliyet indirimiyle sonuçlar	İspanya’da 6 yaşın altındaki çocuklar tanılarına uygun hizmetlere ücretsiz yada burs yoluyla ulaşabilirler. Bu durumda, bireysel terapiyi haftada iki kez alabilir,kalanında ise gerekli görülen yada istenilen her destek aile desteğine bağlıdır. Hem aileler hem de uzmanlar Bilişim ve İletişim teknolojileriyle çalışmanın iyi bir araç olduklarına inanıyorlar, çocukların ilgi alanlarının bilgisayarlar, cep telefonları ve tabletler olduğu için bunlar çocuklarla çalışırken oldukça ilgi çekici yardımcılar.Aileler BT araçlarının yada çocuklarına faydası dokunacak herhangi bir uygun aracı kullanmaya istekliler ve ilgililer. Öğretimi daha dinamik hale getirmek için okulda görsel-işitsel metotlara da sahipler ve bunlar devlet tarafından finanse edilir. Katılımcıların çalıştığı kurumlar da tabletler, bilgisayarlar ve akıllı tahtalar gibi araçlar da mevcut.Ama talepler ve ihtiyaçlar kamu giderinden yüksek olduğu için tüm ihtiyaçları kapsayamıyorlar.
I-II Özel Eğitime Muhtaç Çocuklar okulunda çalışan öğretmenler	Kurumun düzenli kontroller yapma ve ekiplerindeki psikologları görevlendirme imkanı vardır. Koruyucu/ akıcı aile engellilik indirimi alır.	Bulgaristan Eğitim Bakanlığı okul idarelerine, okulların BT araçlarının temininde ulusal projelere katılmaları için fırsat sunar. Her iki öğretmenin okulu da bilgisayar, dizüstü ve etkileşimli tahtayla donatılmıştır. Ama, ABA’nın yüksek uzmanlık gerektiren bir metot olmasından, öğretmenlerin bilgi, eğitim ve tecrübe yönünden yeterli olmamasından bu cihazlar eğitimde otistik bozuklukların tedavisinde kullanılamaz.Bu tarz mesleki becerilerin kazanımında tek olanak personelin bilgi edinmek ve ABA metodunda BT araçlarının kullanımını ailelerle paylaşmak için Avrupa yada diğer projelerde yer almasıdır.

Aile çevre ,iletişim ilişkileri

	Diğerleriyle ilişkilerine göre, dışlanmış yada soyutlanmış hissetmiyorlar. Nerdeyse hepsinin yakın aile dostlarının da otistik bir çocuğu var. Bazı durumlarda, akrabalar kutlamalara onları davet etmekten kaçınıyorlar çünkü o çocuğun normal davranamayacağını düşünüyorlar. Bazen dalga geçen kişilere ve rahatsız edici bakışlara maruz kalıyorlar. Aile çocuğun öğretmeniyle gerçekten iyi bir ilişki kuruyor, üstelik çocuk özel eğitim okuluna gidiyor. Çocuk,güneşin altında hizmet almak için hiç ilgi gösterilmeksizin, okuldaki yerinde durmak zorunda
	Bildirilmemiş
	Çocukları gelişimsel bozukluklara sahip ailelerin hepsinin çevresel durumunu genellemek mümkün değil. Çoğu, çocuğun rahatsızlığına dair alınan yardımın çeşidine, çocuğun işleyiş yapısı ve ailelerin yer aldığı sosyal faaliyetlerin aktivitelerine bağlı olarak değişir.İtalya’da ,biz diğer çocukları ve onların ailelerini çeşitliliklerin kabülü ve benimseme politikasına uygun olarak eğitmeye çalışıyoruz
	Genellikle aileler çocukları yanlarındayken toplum içine çıkmayı tercih etmiyorlar. Aileler sadece en yakın akrabalarıyla ve çocuğun okulundaki diğer otistik çocukların aileleriyle görüşüyorlar ve onlarla birlikte ortak faaliyetlerde bulunuyorlar. Bazı aileler kişisel durumlarından yada kendi çocuklarının kişiğinden dolayı, çocuklarının kaynaşamayacağı durumların olabileceğinden, çocuğunu fazlaca kontrol altında tutmak isteyen kendi ailesinden birileriyle yada arkadaşlarıyla görüşmüyor.
	Belirli durumlar aile üyelerinin birbirleriyle ve çocukla çalışan diğer uzmanlarla, psikologlar, konuşma terapistleri ve özel eğitim öğretmenleriyle iyi ilişkiler sürdürdüklerini göstermiştir. Aile akrabalarından ve yakın arkadaşlarından destek almaktadır. Herkesin birbirini tanıdığı küçük bir yerde etkinliğe dahil olurlar. Bununla birlikte, aile, çocuğunun probleminden haberdar olmayan hastane, restoran gibi ortamlara çocuğunu götürmekte sıkıntı yaşıyor. Çocuklardan biri, onu koruyup kolladıkları için yaşıtlarıyla çok iyi bir ilişkisi var.
	Ailelerin ve öğretmenlerin buldukları, okul öncesi yıllardaki erken müdahale gelişimsel gecikmelerin üstesinden gelmek için çocukların şansını arttırabildiğini gösteriyor.Her ikisi de özel eğitime muhtaç çocukların okuluna devam eder ama sadece özel ve sivil toplum örgütlerince verilen ABA benzeri Otizm Spektrum Bozukluğu ile çocuklar için daha ayrıntılı müdahale metoduna da ihtiyaç duyarlar.

Eğitim kurumlarının çocuğun ihtiyaçlarını karşılıyor;(eğer kullanılıyorsa) ABA ne kadar süredir kullanılıyor?

	Vaka incelemesinde: - Bir çocuk kapsamlı yardım alıyor. (Özel eğitmen, konuşma terapisti, ergoterapist, fizikoterapi ve havuzdaki derslere katılır)Aynı zamanda haftada üç kez ABA terapisi de uygulanıyor. - Diğeri koşulların gayet iyi olduğu bir özel eğitim okuluna gidiyor. Okulda çok çeşitli aktivite imkanı var. Öğretmen çocuklarla (ama sadece öğretmen yapmak istediğinde oluyor) çok fazla aktivite yapıyor. Okulda konuşma terapisti için haftada sadece yarım saat ayrılıyor ve bu aslında çocukların tüm ihtiyaçlarını karşılamıyor. ABA, nerdeyse 2 yıl 3 aydır evde uygulanmakta.
	Bildirilmemiş
	İtalya’da yürürlükte olan okullar ve halk sağlığı kanunlarına göre , çocuklar çeşitli şekillerde yardım alır.Okulda , bir öğretmen desteği ve AEC ( Kültürel Eğitim Yardımı) ve öğretmenler,terapistler,aileler ve diğer önemli kişiler okulların entegrasyonu ve kapsayıcılığı bakımından eğitimin kalitesini ve verimlilliğini sürdürecek ortak hedeflerle çeşitli müdahaleleri tartışmak ve gözlemlemek amacıyla yıllık toplantılarda bir araya gelirler. Halk sağlığı çokludisiplin ekibi, öğretmene terapilerden, konuşma terapisti,nöropsikometrik uzmanı,nöropsikiyatrist ve psikolog gibi uzmanlardan destek alma imkanı sağlayan teşhis ve AEC sertifikası vermiştir.Okullarda gittikçe artmakta olan AEC ,öğrenci bağımsızlığını teşvik eder ve destekler,sınıftaki iletişim ve entegrasyon sürecini kolaylaştırır ve eğitsel ve eğlenceli okul aktivitilerini erişilebilir kılar. Halk sağlığı kurumu ABA terapisini karşılamaz. Özel bir şekilde sürdürülen ABA terapisinin masraflarını aile üstlenir. Okullar eğitsel işlevlerinde onlara yardımcı olabilecek metotlara karşı açıktırlar ancak sistematik bir şekilde belirli metotlara karşı değil.
	İncelenen sadece bir vakada öğrencinin devam ettiği özel eğitim merkezinde haftada iki kez olmak üzere ABA uygulanmıştır. ABA, başka bir çocuğun öğretmeni tarafından bir yıl boyunca davranışları ödüllendirmek için uygulanmıştır.
	Bir çocuk özel otizm sınıfındaki derslere devam ediyor. Okul eğitimine ilaveten psikoloji, konuşma terapisi ve Özel Eğitim Öğretmeninden de özel terapiler alıyor. Üstelik resim terapisi gibi çalışmalara, müzikal uyarım, su ortamında uyarım (yüzme havuzunda),oyunlara ve psikomotrisite gibi çeşitli etkinliklere katılmaktadır. ABA terapisine gelince, özel seanslarda bütün olarak uygulanmaz. Şu anda, segilediği rahatsız edici davranışların durumları için davranış kaydında kullanılmakta. Diğer çocuk, haftada iki kez, özel sınıfta, özel eğitim öğretmeninden eğitim alıyor, bunun dışında kalan zamanlarda normal sınıfa devam ediyor.Kahvaltılarda özerklik meselesi üzerinde çalışmak için gözlemci desteği de alıyor. 2 farklı kurumda (her biri haftada bir kez olmak üzere) bireysel terapilere devam ediyor ve haftada bir kez diğer bir terapistle evde terapi alıyor. Metodolojiye bakacak olursak, her iki okulda ve kurumlardan birinde ABA’nın bir kaç ayrıntısıyla birlikte Montessori yöntemi kullanılır. Diğer kurumda ve ev terapisti tarafından ise PECS’e girişi yapacak ABA yönteminin bazı yönleri ve TEACHH yöntemi kullanılır. Faaliyetler koordinelidir bu yüzden farklı yöntemler arasında çelişki olmaz.
	Aileler ve bakıcıların bulguları okul öncesi dönemdeki erken müdahale çocuğun gelişimsel gecikmelerini iyileştirebileceği yönünde.Her ikisi de özel eğitime muhtaç çocukların okuluna gidiyor ancak Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocuklar için ,sadece özel ve sivil toplum örgütlerince verilen ABA gibi daha belirli metotlara ihtiyaçları var.

YARI YAPILANDIRILMIŞ GÖRÜŞME

Otistik çocuğun eğitimdeki durumu nedir?

	Çocuk diğer tüm Litvanya Cumhuriyeti’nin çocukları gibi eğitim kurumlarında eğitim alabilir.Eğitim kurumlarında akıllı tahtalar mevcut ve çocuklar onları kullabilirler. Öğretmenler, derslerde Power Point sunumları gibi bir çok BT araçları uygulamalarını kullanırlar. Bu arada, çocuklara bilgisiyarlarda öğretici oyunlar oynamalarına izin verilir.
	I.Bazen tamamen reddedilmiş, soyutlanmış ve hayır kurumunda eğitim veriyormuş gibi hisseddiyoruz. II. Bakım evi (kreş,anaokulu) çok destek oldu ve Montessori yöntemi ABA’dan tamamen farklı olmasına ragmen ,ABA’yı kullanmamızda izin verdi.
	Italyan okulları bağış toplar ve engelli çocukların kaynaştırılmasını ve entegrasyonunu sağlar.Ama bazen eğitimciler yada öğretmenlerin yetersiz eğitim almasından ve kullandıkları yöntemlerin “deneme–yanılma” şeklinde olmasından dolayı otistik çocuklar ağır şartları tecrübe edebillirler.
	Okulların tüm sınıflarında akıllı bir tahta ve bir bilgisayar mevcuttur. Öğretmenler bazen BT araçlarını bazı derslerde kullanırlar.
	Çocuğun otizm çeşidine bağlı olarak,farklı yöntemler vardır. Çocuk normal bir okula otizm spectrum bozukluğu olmayan diğer yaşıtlarıyla gider, destek alır ya da zamanının çoğunu referans sınıfyla geçireceği ( Otizm Spektrum Bozukluğu olmayan sınıf arkadaşlarıyla ) belirli bir otizm sınıfında yada özel eğitim okulunda devam edebilir. BT araçları yaygındır ve çeşitli uygulamalarla farklı beceriler üzerinde çalışmak için ve aynı zamanda öğretimi daha eğlenceli hale getirmek için (akıllı tahtalar,power point desteği ,videolar ,çizim araçları… ) nerdeyse sürekli olarak kullanılır. İspanya’da 6 yaşın altındaki çocuklar ,ücretsiz bireysel terapi yada haftada iki seans olmak üzere bir burs yoluyla alabilirler. Terapiler yapılandırılmış seanslar ,destek ve ailelere danışma ve bilgilendirme hizmeti vermek üzerine odaklanmıştır. Okula devam ,çocuğun sık gittiği okula göre değişkenlik gösterir. Eğer özelse,ve okul , çocuğun haftada iki kez birer saat gittiği özel sınıfın kaynaklarına sahipse, çocuğun en azından o süre içersinde yaptığı iş daha fazla bireyselleştirilir ,yapılandırılır ve daha fazla destek alır. Bununla birlikte,sağlık hizmetleri resmi bir şekilde tanı koymakla ve vakanın evrimi üzerine düzenli kontroller yapmakla ve gerekliyse ilaç tedavisi sağlamakla yükümlüdür. Teşhise göre,kurumlarda ya da onlara tekabül eden okullardaki bireysel seanslar dışındaki tüm diğer aktivitiler ,karşılayabilirlerse aileleri tarafından ödenir.
	Otistik Spektrum Bozukluğu olan çocukların,Bulgaristan’daki tüm tipteki okullara gitme imkanı vardır. Okullar, devlet finansmanıyla BT araçlarıyla donatılmıştır. Sorun şu ki eğitim sistemimiz otistik çocuklara öğretimi amaçlayan program sunmalı.

Neyi değiştirmek isterdiniz?

	Otistik çocuklar için ABA terapisi giderleri karşılanabilirdi.
	I. Otizm sorunlarının çok çeşitli olması sebebiyle tedavi yöntemini, II. Değiştirmek istediğim şey müdaheleyi gerçekleştirmek için öğrencimi sınıf dışına çıkarmak, çünkü bazen diğer öğrenciler dikkatini dağıtıyor.Maalesef bu okulun politikasına göre ,bu mümkün değildi.
	Psikolog, faydasız ve hem de çocuğun okul ortamına kaynaşmasını engelleyecek türden stratejilerden kaçınırken, hem hastalığı için hem de çocuğun düzgün bir şekilde öğrenmesine izin veren yöntemleri anlamak için belirgin ve sürekli eğitimi öneriyor. Yardımcı öğretmen de engelliler konusunda daha deneyimli uzmanların devam etmesini öneriyor.
	Tüm fırsatları tüm öğrencilere sunmak isterdik. Örneğin,tüm aktivitelere ( ata binme,yüzme ve diğer sportif etkinlikler) ücret ödemeden katılabilmelerini isterdim.Otistik çocuklar için böyle merkezler harika olurdu.Zamanlarını böylesi yerlerde geçirmeleri onlar için çok daha faydalı olurdu.Eğer kendilerine ait bir bakıcıları olsaydı, kendilerini çok ayrıcalıklı hissederlerdi.
	Bu çocukların eğitimi ,eğer sıklıkla okulların yada kurumların dışında ,doğal ortamlarda ve daha büyük sorunların olduğu durumlardan günlük hayata ve özerkliğe doğru yönlendirilmiş olsaydı ben kendimi daha iyi hissederdim. Hizmet, kamu kaynaklarını daha fazla kullanma hakkı ve aileleler engelli yakınlarının masraflarını karşılayabilsinler diye onlara sunulan mali kaynaklarda artış olması gerekiyor. Sadece belli okullara yada kurumlara erişenler için yada bazı fazladan hizmeti karşılayabilenler için değil ,aynı fırsatlar herkes için olmalıdır. Kurumlara gelince insan kaynaklarına daha fazla yatırım ve kendine has düzenlemelere ihtiyaçları var.
	Milli eğitim yetkilileri , otizmli çocuklarla okulda ABA metodunu kullanmada aileler ve öğretmenler için eğitimleri sisteme dahil etmeli, düzenlemeli ve eğitimleri sunmalıdır.

Eğer değişiklikler yapmaya çalışsaydınız,zorlukları neler olurdu? Değişimler için başlıca engel ne olurdu?

	ABA yöntemi hakkında bilgi yetersizliği var ve milli eğitimde çok düşük seviyede verimli.
	Devlet mekanizmasında kritik bir bakış açısı var. Ailelere ve öğretmenlere bilgi sağlanmıyor.
	Eğitim kurumları değişmeyi ve tabi ki otistik çocuklarla hangi yaklaşımın eğitim uygulamasında kullanılacağını anlamada onlara yardımcı olabilecek uzmanların olmasını gerektirir.Öğretmenlerin otizmli bir çocuğa nasıl yardımcı olabilecekleri konusunda bilgileri olmadığından ,bu konuda sorun yaşarlar.Psikoloğa göre sorun; otizm için ayrılan mevcut çok az sayıda kaynak var ve bu sürekli çalışmaya ve dolayısıyla belirgin bir değişikliğe olanak vermiyor.Bugüne dek, çoğu zaman aileler ,çocuklarını okulda takip edecek ve öğretmenlere yönlendirmelerde bulunacak uzmanları göndererek müdahil olmuşlardır.Yardımcı öğretmen en büyük engelin ise yönetim değişikliklerinde ortaya çıkan bürokratik unsurların olduğuna dikkat çekiyor.
	Başlıca engeller kolayca üstesinden gelinemeyen uygulamadaki kurallar. Her ne kadar bireysel eğitim önerilmiş olsa da, uygulamada her zaman geçerli olmayabilir.Maddi imkansızlıklar yada insanların katı tutumları,onları gerçekleştirmemizde bize engel olabiliyor.Devlet imkan verse bile ,bazı insanlar karşımıza engel olarak çıkabiliyorlar.
	Karşılaşılan güçlükler genelde bu terapilerin masraflarıyla ya da onlara ayrılan zamanla ilgili. Her bir çocuk için daha fazla zaman ve birbirlerinin aktivitilerine uyarlamayı gerektiriyor. Birebir terapiyi gerektiriyor bu yüzden okullarda uygulaması elverişli olmuyor. Özel olmasını gerektiriyor. Çok kısıtlı kaynak var ve özellikle maaşı ve motivasyonu düşük çok az sayıda profesyonel kişi var .Üstelik bu kişiler yeterince uzmanlaşmış da değiller.
	ABA'nın sürekli ve pahalı bir eğitim olduğunu göz önünde bulundurursak, uygulaması zor bir metot.Eğitim masraflarının programlar tarafından karşılanmasına rağmen ,sorun; milli eğitim uzmanları tarafından resmi metot olarak düzenlenip yasal hale getirilmesinde.

Diğer çocukların ve insanların otizm sendromu olan çocuklara karşı davranışları ve tepkileri nasıldır?

	Tepkiler farklılık göstermektedir. İnsanların yarısı destekleyici ve hoşgörülüyken diğer yarısı korkar ve anlamaz. Gerçekten kişiye bağlıdır. Eğer otistik çocuk saldırgan değilse ,diğer çocuklar normal davranır ama eğer otistik çocuk saldırgansa, çoğu zaman diğer çocuklar onlardan kaçınırlar.Tabi ki çocukların yaşına göre de değişkenlik gösterir, yaş farklı ne denli büyükse zorbalık etme şansı da o denli büyüktür. Daha önce otistik bir çocukla karşılaşmamış olan bireyler,şaşırırlar ,bu nasıl mümkün olabilir, ailesi neden onu terbiye etmemiş, v.b gibi şeyler düşünürler.Gerçekten kişilerin değer yargılarına göre değişir,eğer çocuğu olduğu gibi kabul ediyorsa/etmiyorsa,ondan korkup yada onu görmezden geleceği v.b ,herhangi bir çocuğa davrandığı gibi ona nasıl davrandığına bağlı.
	Tepkiler farklılık göstermektedir. Çoğunlukla insanlar kayıtsızlıkları yüzünden ilgisiz görünürler ve önemsemezler.
	Eğer çocuklar "otistik arkadaşını" kabul etmeye düzgün bir şekilde hazırlanmışlarsa, birçok duyguyu gösterebileceklerinden, olağanüstü bir kaynak olurlar ve bunun arkadaşlarına çok faydası dokunur.Aynı şekilde yetişkinler de , eğer otizmin tipik davranışlarını farkedip anlamak için eğitilmişlerse, çocuğun iyiliği için uygun ve işlevsel tepkiler gösterebilirler. Bunun aksine, otizmli çocukların dışavurduğu zorluklar yüzünden, kaçınma,endişe ve öfke gibi tepkilerin de harekete geçmesi mümkün.Bu çocuklar eğer kaynağı kabul ya da reddediyorlarsa ,bunu belirgin bir şekilde gösterebilir ve ifade edebilirler.
	Ailelerimizde, arkadaş ve sosyal çevremizde gördüğümüz kadarıyla, insanlar otistik çocuklara şefkatli bir şekilde davranmaktadırlar. Bazıları, onlara acıyarak bakar. Çok az da olsa, onları görmek istemeyen ya da dışlayan çok az sayıda insan vardır.
	Sosyal tepkilerde oldukça çeşitlilik vardır.Hem kişiye hem de çocuğun gösterdiği otizmin derecesine göre değişen tepkiler çeşitlidir. Herşey yaşa,biçime,duyarlılığa,empatiye..vb bağlıdır.Ama genel anlamda ,son yıllarda otizm farkındalığı neyse ki nufüsun geneline ulaşmış görünüyor. Önceden insanlar, çocuklarını şımartarak bu problemi yaratanların aileler olduğunu düşünürlerdi ya da onlar tedavisi mümkün olmayan engelli insanlar gibi görülürdü. Şimdi ise insanlar bunu destek olunması zorunlu olan daha çok sosyal bir problem olarak görmektedirler.Ve çocuklar tek tek, diğerleri gibi kapasite ve sınırlamaları farklı destekler almayı gerektiren ,gittikçe daha normal insanlar olarak algılanmaya başlandı.Ayrımcılık olmasına rağmen, yanlış anlama ve damgalama mücadele edilmesi gereken sorunlardır. Maalesef,hala otizmli çocuk ve insanlar hakkında bir çok basmakalıp inanışlar mevcut ve bazen insanlar korkudan ya da duyarsızlıktan Otizm Spektrum bozukluğu olan insanları redderler ve uzaklaşırlar. İyi ki bizim şehrimiz giderek daha fazla bilinçleniyor,kabullenme ve saygı gün geçtikçe artarken ve bu tür olumsuz davranışlar çok çok az.
	Otizm bozuklukları geniş çapta tartışılmakta ve son yıllarda kitle iletişim araçlarında populer olmuştur.Çocukları Otizm Spektrum Bozukluğundan etkilenen ailelerin yaşadıkları sorunlara ,hizmetlere dikkat çekerek ve günlük yaşamda ihtiyaç duydukları şeylere destek olmaya çalışarak Bulgar halkının toplumsal bilinçlenmesi artmaktadır.

ABA terapisine eğitim kurumunun yaklaşımı nasıldır?

	Bu terapi ve Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocuklarla çalışırkenki verimliliği konusunda bilgi eksikliği var.
	ABA okul ortamında mevcut değil.
	Okul şeffaflık sergilemesine rağmen ,bugün ABA maalesef okul programında verilmez, verdildiği yerlerde de ailelerin tercihine kalmıştır.Otistik çocukların aileleri aracılığıyla olan okullarda ABA kullanılır ve çocuklardaki yetenek gelişimi konusundaki sonuçlar gözle görülebilir olduğundan ,öğretmenler tarafından çok beğenilir.
	ABA metodunda öğretmenler de dahil uygulamada çok başarı gösteremezler. Bu muhtemelen öğretmenlerin ve eğitimcilerin lisans eğitimi süresince yeterli deneyim sahip olmamalarından kaynaklanmakta.Toplum ABA metodunu çok iyi bilmediği için , ABA'nın işleyişine ve sürecine mani olabiliyorlar.
	ABA terapisi ,özellikle az sayıda ve çoğunlukla kullanımı diğer yaklaşım yada modellerle (Örneğin TEACCH) birleştirilmiş olan bazı tekniklerin tamamlayıcısı olarak kullanılmasına rağmen ,otizm için özendirme etkisi olan bir terapi olarak bilinir.ABA terapisinin ne olduğuna dair genel bir bilgi eksikliği olmasına rağmen ben yine de birçok vakada ABA metedolojisine ait olduğunu bilmeden ana prensiplerinin dolaylı yollardan uygulandığına inanıyorum.
	Devlet okulları eğitsel müdahale olarak ,önemli ve gelişmiş sonuçlara götüren ABA hakkında daha çok bilgiye ihtiyaçları var.Özel eğitimdeki öğretmenlerin çoğu ,detaylarından ve ABA metodunun verimliliğinden haberi yok.

Hangi uygulamalı yöntemler Bilişim ve İletişim Teknolojilerini kullanmanızda yardımcı olur: filmler, uygulamalı örneklerin çekimi,eğitsel oyunlar, eğitsel programlar veya diğerleri?

	Akıllı masa; Tablet bilgisayarlar; Dizüstü bilgisayar.
	Akıllı masa Tablet Etkinliklerde ödül olarak bilgisayar ve dizüstü bilgisayar
	Genelde kullanılan araçlar: Kelime işlemcisi ve okuma için bilgisayarlar,mantık gerektiren ödevler için tablet programları.Bilgisayarlar genelde orta okul öğrencileri için kullanılırken,tabletler erişiminin daha kolay olmasından daha küçük çocuklar için de kullanılır. Okul ,engelli olan her bir öğrenci için hazırlanan Bireyselleştirilmiş Eğitim Planında özel eğitim ihtiyaçlarına cevap verecek çeşitli araçlar kullanabilir.
	Eğitimde Bilişim ve iletişim araçlarını çocuğun özel ilgisi varsa kullanıyoruz.Çoğunlukla kavram ve konuşma becerisini öğretiminde bilgisayar ve dizüstü bilgisayarlar kullanıyoruz.
	Akıllı tahta, Dokunsal tahta, Tablet Bilgisayar.
	Etkileşimli tahta Dizüstü bilgisayarlar Bilgisayarlar Tablet

Bilişim ve İletişim Teknolojileriyle (BIT) hangi ABA elementi kullanılabilir: Zaman çizelgeleri, davranış günlükleri, semboller-PECS (Resim Değiştirme Yolu İle İletişim Sistemİ), güdüleyiciler ya da başka?

	Uygulamalı eğitimler; Eğitici programlar; Eğitici filmler; Örnek olay çalışma videoları.
	Eğitici oyunlar ve videoları. Bazıları PECS (RESİM DEĞİŞTİRME YOLU İLE İLETİŞİM SİSTEMİ)için Bilişim ve İletişim Teknolojileri kullaır ve öğrenciler bunu daha ilgi çekici bulur.
	Bilişim ve İletişim Teknolojileri otizmli çocuklarda öğrenme programlarının desteklemesinde çok önemlidir. Öncelikle, görsel uyarım öğrenme süreçlerini kolaylaştırmasıyla sonuçlanır ve aynı zamanda merak ve ilgiyi arttırır çünkü çocuklar için oldukça motive edici ve pekiştirici sistemlere dayanır.
	Öğrencilerimizin ilgilerine göre internette veya videoları olan eğitim sitelerinde kaynak araştırması yaparız. Materyaller, görsel materyaller ve öğretici videolar kullanırız.
	Videolar, Uygulamalı örnekler , Videolar ve eğitsel aktiviteler, Eğitsel oyunlar
	Örnek olay çalışma videoları Uygulamalı eğitimler ABA'da Bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanma kılavuzu Eğitsel programlar.

Diğer öğretmnelerin/ailelerin pratik deneyimlerini kullanmak faydalı olur muydu? Nasıl?

	Görsel ajanda; Zaman çizelgeleri; Semboller (PECS) ; BIT oyunları; Çok cesaretlendirici. Bilgisayar ve tabletlerle çok sayıda ABA talimatlarını başarıyla yerine getirebilirsiniz.
	Gelişim dosyası tutmak. Günlükler yoluyla amaçlar. Ulaşılan hedefler için günlükler.
	ABA için BIT uygulamalarında sınır yoktur.Teknolojilerin kullanımı şuanda otistik çocuklarla kullanılan sistemlerin ve önermelerin entegrasyonunu sağlayabilir ve çocukların daha çok ilgisini çeker ve onları motive eder ve aynı zamanda farklı şartlarda öğrenmeyi kolaylaştırır.
	Uyarıcı bizim için zorunludur.Uygun davranış ödüllendirilmelidir. Ve yanlış davranışlar ikinci tür ceza ile cezalandırılabilir. Düzenli olarak günlük tutmuyoruz ancak gözlem için bazı aralıklarla not alırız.
	Piktogramlar Görsel günlükler, Programlar, Zaman çizelgeleri, Eğitsel oyunlar Vakalar,etkinlikler ve nasıl yapılacakları hakkında bilgi alışverişi başka bir bakış açısı sağladığı için iyi olur ve her zaman bazı metotları geliştirebilir yada değiştirebilirsin. Aileler söz konusu olunca, çocukla nasıl ilgilendikleri ve bu durumda nasıl yaşadıklarını bilmek hem uzmanlar için hem de diğer aileler için önemlidir Uzmanlar, çocuk ve ailesinin durumu hakkında daha evrensel bir bakış açısıyla fikirlerini beyan edebilirler ve dolayısıyla onların gerçekten ihtiyacı olan şeyleri söyleyebilirler.Diğer aileler fikir edinebilecek ve kendilerini anlaşılmış hissedebileceklerdir. Deneyimlerini konuşabildikleri seminerlerde,konuşmaları aileler ve uzmanlar arasında tutulabilir.
	Sembol ve resim kaynakları Sesli mesajlar-Ses Çıktısı İletişim Yardımı Semboller/PECS/Günlüklerin yada görevlerin resimli sunumu.

Diğer öğretmnelerin/ailelerin pratik deneyimlerini kullanmak faydalı olur muydu? Nasıl?

	Deneyim paylaşma semineri; Etkinliklerin sanal günlüğü. Geçmişte başarısız olmuş durumlardan kaçının.En çok işe yarayan ve positive etkisi olanı uygulayın.
	Bazen bu çok kullanışlı olmaz,çünkü her ailenin deneyimleri farklıdır ve faydası dokunmaz. Çalışmalarımızı daha iyi hale getirmek için diğer öğretmenlerle deneyimleri değiş tokuş etmek her halükarda çok faydalıdır.
	Elbette iyi örnekleri paylaşarak öğrenme etkili modelleri elde etmeyi kolaylaştırır. Ama yine de yeterli değildir.Eğitimler,bu konudaki araştırma ve çalışmaların hastalığın ve eğitimde iyi örneklerin doğru bilinç kazanmak için kuramsal modelin referansıyla edinime götürmesi gerektiğine inanıyorum. Böylece prosedürler hem anların paylaşımıyla hem de uzman kişiler tarafından konu üzerindeki zaman yansımasıyla entegre edilebilir. Dahası yardımcı öğretmen için işbirliği önemlidir ama görevine saygıyı sürdürmek de önemlidir.
	Her zaman diger insanlardan konu hakkında yardım ve fikir alırız yada gözlem yapmasını istediğimiz insanlardan geri dönüt vermelerini isteriz.Uygulamanın her zaman doğru olmayacağını düşündüğümüzden farklı bakış açılarına ihtiyacımız vardır.
	Yukarda açıklandığı üzre,bilgi alışverişinde bulunmak gerçekten faydalı olur. Aşağıdakilerle mümkün olabilir: -Aileler,kardeşler ve büyük anne/babalar için -Ailelerin yada uzmanların hatta kurumların bir araya gelmesi yada toplantılar -Müdahalenin daha iyi kılavuzlarını oluşturmak,ve sürdürülen metodolojinin ve kullanılan araçların ve materyallerin yaygınlaştırılması. -Tavsiye sağlayan forum ya da herhangi bir araç ya da müşterek işbirliği bilgiyi paylaşmak için kolaylaştırma,herkesin emrine hazır bulundurma.
	İyi örneklerin alışverişi. Özel eğitime muhtaç çocuklar okulu "Dr P. Beron" öğretmenlerin ve ailelerin düzenli olarak bilgilerini paylaştığı ve özel eğitime muhtaç çocuklar için programlara katıldığı çatı örgütü "Dayanışma"yı etkili bir şekilde yönetmektedir.

Eğitim kurumlarından ABA- E-Öğrenme kursları alıyor musunuz? Bazılarının isimlerini verebilir misiniz?

	Litvanya eğitim kurumlarında ABA hakkında çok büyük bilgi eksikliği mevcut.Bir çok seminerde ABA terapisinin Amerika yada Rusya'dan öğrenilebileceği ya da bu ülkelerden çevrimiçi eğitim sipariş verilebileceğinden bahsedildi.Bir çok durumda doğru bilgi mümkün değil.Kaynak yetersizliği yüzünden sadece birkaç Litvanya eğitim kurumu BIT araçlarını kullanıyor.Bir başka öğretmen ,kurumun pozisyonu yüzünden anaokulunun bilgi sahibi olmadığını ve vaka birimi olarak ABA'yı uygulamaya ihtiyaç olmadığını belirtti.
	Maalesef devlet okulları, öğretmenlerine eğitim sunmadığı için bu, Yunanistan'da söz konusu bile değil.
	Tecrübelerime göre çok az sayıda okul gerçekten ABA'yı biliyor. Bilgi edinmeleri ve konu üzerinde fikir edinmeleri gerektiğine inanıyorum,çünkü bazen ABA hakkında özellikle de kullanılan yöntemler hakkında gerçek dışı bilgilere sahip oldukları anlaşılıyor. Hakikaten yardımcı öğretmenler ve onların okullarındaki ortak tanıdıkları bu tarzda eğitim almadıklarını doğruladılar.
	Özel eğitimin farklı alanlarında çalışan meslektaşlarımızdan yardım alırız ve biz de onlara yardım ederiz.Son gelişmeler hakkında birbirimizi bilgilendiririz.Farklı deneyimleri olan başarılı öğretmenlerin takipçisi oluruz.
	Kurumlarda ABA terapisi konusunda ,bilgi yetersizliğinden kaynaklı asılsız bir eleştiri ve genel bir cehalet oldukça yaygın durumda. Araştırmalar tedavinin faydalı olduğunu desteklese de ,bu terapide uzmanların eğitimi ve daha büyük bir yayılma gereksinimi vardır.Bu metodolojiye odaklı eğitime devam eden kişiler kendi motivasyonlarıyla ya da üniversitede verilen düzenlenmiş şekliyle yaparlar.Bununla birlikte; bilgiyi aramamızı ve kendimizi bağımsız bir şekilde biçimlendirmemizi sağlayan mesleki meraktır. ABA hakkında bilgi ve uygulaması genellikle bu terapiyi uygulayan diğer uzmanlar tarafından verilir.
	ABA metodu Bulgaristan'daki okul ortamlarında çok iyi bilinmez. ABA metodunun tedavi olasılığının tam bakış açısını vermeyen kısa eğitimler mevcuttur.

Karşılaştırmalı Görüşme ve Vaka Çalışma Analizi

Araştırma bazı kilit noktaları aydınlatmıştır. Bunlar:

– Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocukların ailelerinin çevresel durumlarını genellemk mümkün değildir.Çevrelerine,çocuğunun hastalığına dair aldıkları yardım çeşidine, çocuğun işlevsel sistemine ve ailelerin yer aldığı sosyal hizmetlerin etkinliklerine bağlıdır.

– Otizm Spektrum Bozukluğu olan öğrencileri ve çocukları eğiten ve onları büyüten aile, öğretmen ve uzmanların deneyimleri ,ABA metodunun okullara da uygulanmasının faydalı olacağını ortaya çıkarmıştır.

– Eğitim sürecine ABA’yı uyarlamak ve kullanmak üzerine çok büyük bir ilgi olacağa benziyor.Bununla birlikte ,devlet eğitim desteğinin ve bilginin yetersiz olmasından dolayı ,bulgular ABA’nın o kadar bilindik ve kullanılan bir metot olmadığını gösteriyor.Aba’nın daha çok bilindiği ve uygulandığı ülkelerde bile yaygınlığı çok dengesiz ve değişken bir seyir gösteriyor.Öğretmenlerin uzman kişilerle işbirliği yapmaya ve yeterli eğitimi sağlamak için metotlar kullanmaya istekli olmasına rağmen, okullarda ABA’yı uygulama imkanları gerçekten sınırlıdır.

– Aslında devletin böylesi bir müdahale metodun okullarda ve aynı zamanda diğer kamu kuruluşlarında düzenli yayılmasını sürdürmesi çok mümkün görünmüyor.

– BIT okullarda gerçekten çok kullanışlı. Otizmli öğrencilerin belli becerilerde uzmanlaşmada sıklıkla zorluk yaşadıklarından ,okulların Bilişim ve İletişim Araçlarını kullanma imkanına sahip olması ve özel eğitimin ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte uygun eğitsel yazılımlara sahip olması faydalı olur.Aslında teknoloji kullanımı, şuanda otistik çocuklarla kullanılan önerme ve sistemleri entegre edebilir ,öğrencileri daha motive eder ve ilgilerini çeker ve farklı durumlarda öğrenmeyi kolaylaştırır.Maalesef okullar her zaman tüm öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılayamazlar.

– BIT uygulamalarının ABA için kullanılmasında bir sınır yoktur.Sıklıkla adı geçen maddeler :ödevlerin resimli sunumu ;Günlükler;Eğitsel oyunlar;PECS,Görsel
ajanda;ABA metodunun kapsadığı görevler /ödevler.

SONUÇLAR

Otizm tanısı genellikle WHO’nun (Dünya Sağlık Örgütü) zihinsel hastalıklar için başlıca iki uluslararası sınıflandırmasıyla formüle edilir: DSM- Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı ve ICD – Hastalık ve Sağlık sorunlarının uluslararası sınıflama sistemi.

DSM-V’de (Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı) otizm alt türleri, ruh ve sinir hastalıklarına dahil edilen Rhett Sendromu haricinde, Otizm Spektrum Bozukluğu diye adlandırılan tek bir kategori altında toplanmıştı. Sosyal iletişim bozukluğunun teşhisi “pragmatik dil bozukluğu ve sözlü ve sözsüz iletişimin sosyal kullanımında “Yanlış uygulamalar” varlığını gerektirdiği için DSM-V aynı zamanda tanısal özellikleri kısmen Otizm Spektrum Bozukluğuyla çakışan “sosyal iletişim bozukluğunu” da getirmiştir.

Çalışmalar, önceki alt grupların sosyal ve bilişsel yeteneklerindeki farkların süreklilik bakımından daha iyi karakterize edildiğini göstermiştir. Yaygın gelişim bozukluklarının çeşitli alt türlerinin teşhisinin sıklıkla şiddet , dil seviyesi ve IQ ile ilişkilendirildiği ve farklı teşhis merkezleri arasında çok değişken olduğunu göstermiştir.

Otizm Spektrum Bozukluğu yada Duygusal-Davranışsal Bozuklukları olan çocuklarda eğitimsel müdahalenin özel eğitime muhtaç çocuğun karakterine göre şekillendirilmek zorunda kalan öğretmenleri için bir hayli zorluk oluşturmuştur. Bu durumdaki eğitsel müdahaleler global olmak ve çok şeşitli metotlar kullanmak zorunda, aynı zamanda doğru bir gelişim ve öğrenme yolu sağlamayı desteklemelidir.

Şuanki çalışma bize eğitim sistemi içerisindeki özel eğitime muhtaç çocukların bazı güçlü ve zayıf yanlarını belirleyerek mevcut durumlarını görmeyi ve asıl meseleleri belirlememize izin vermiştir.

Öncelikle, projede yer alan altı ülkenin mevzuatını inceleyerek öğrendik ki; Projede yer alan her bir Avrupa ülkesi otizmli yada özel eğitime muhtaç çocukların korunması, entegrasyonu ve eğitimini garantina altına almayı amaçlayan bir dizi yasa yayımlamıştır.

Müdahalelerin yayılması ve uygulanmasını desteklemek için önemli derecede emek harcanmış ve engelli çocukların ve ailelerinin haklarını korumak için yasal tedbirler alınmıştır.

Yasaların spesifikliğinin ötesinde, sürdürülen amaç ortaktır: iyi örneklerle toplumdaki tüm insanların kaynaşması ve bütünleşmesini teşvik etmek.
Bununla birlikte, öğrenmeyi, gelişmeyi, özel eğitime muhtaç ve otizmli çocukların bağımsızlığı için tüm bu müdahalelerin ve yapılandırılmış yöntemlerin yaygın ve etkili bir şekilde uygulanmasında bazı önemli noktalar vardır.

Özellikle mevcut maddi kaynaklara bağlı olarak ve okul ve sağlık çalışanlarının belirli eğitimlere ulaşmak için yaşadığı zorluklarla, gerçek uygulanabilirliği ve düzenleyici kuruluş arasında bir boşluk olduğu görülüyor.

Bu, bazı müdahale metotlarına ulaşmanın sınırlı olduğunu gösterir. Diğer müdahale metotları gibi aslında ABA eğitimi tavsiye edilse de yine de çeşitli kurumlar tarafından desteklenmez/sağlanmaz ve bu yüzden ücrete tabidir. Eğitim vermeyi ya da kendini ABA hakkında daha çok bilgiyle donatmayı seçmek öğretmenin yada uzmanın kendisine bağlıdır.

Üstelik bu takdir marjı için, özel eğitim metotları ve tedaviye erişim hakkını garanti etmeksizin, metodun yaygınlaştırılması aynı ülke içerisinde homojen değildir. Projemiz “ABA- ÖZEL EĞİTİMDE YENİ BAKIŞ AÇIMIZ” bize, özel eğitimde önemli ve güçlü noktaları aydınlatmamızı ve kazanılmış deneyimleri öğretmen camiası içerisinde yayma şansı verebilir.

Okullarda ,ABA yöntemini eğitim sürecine uyarlayıp kullanmak faydalı olacağa benziyor.Ama bulgular bu yöntemin devlet eğitim yardımının ve bilginin az olması sebebiyle çok revaçta olmadığını ve kullanılmadığını göstermektedirABA metodunun daha fazla bilindiği ve uygulanıldığı ülkelerde bile dağılımı inişli çıkışlıdır.Öğretmenlerin uzman kişilerle işbirliği yapmaya açık olmasına ve yeterli eğitimi sağlamak adına metotlar kullanmalarına rağmen,ABA’nın okullarda uygulanma ihtimali gerçekten azdır.

Otizmli öğrenciler belli becerilerde uzmanlaşmada sorun yaşadıkları için, okulların BIT araçlarını ve özel eğitime yanıt verecek nitelikteki eğitim yazılımlarını kullanmaları faydalı olur.

Aslında teknoloji kullanımı, şuanda otistik çocuklarla kullanılan önerme ve sistemleri entegre edebilir ,öğrencileri daha motive eder ve ilgilerini çeker ve farklı durumlarda öğrenmeyi kolaylaştırır.

QUESTIONNAIRES

The following questionnaires were delivered to the teachers and the parents in order to complete the present studio.

English Bulgarian Greek Italian Lithuanian Spanish Turkish

1. ÇALIŞMA ÖZETİ

2. YASAL TEMEL VE İMKANLARIN ANALİZİ

LITVANYA ANALİZİ

YUNANİSTAN ANALİZİ

ITALYA ANALİZİ

TÜRKİYE ANALİZİ

İSPANYA ANALİZİ

BULGARİSTAN ANALİZİ

BÜTÜN ORTAKLARIN ORTAK SONUÇLARI

3. EĞİTİM KURUMLARINDA ABA KULLANIMI

ÖĞRETMEN ANKETİ

ABA İÇİN ÖZEL KONULAR

Soru 8 – Okulda; otizmi olan öğrencileriniz için hangi eğitim/terapi yöntemini kullanıyorsunuz?

Genel Grafik- Soru 9- Bu yöntemlerden hangisinde beceri, bilgi sahibi olmak istersiniz? Cevaplar-%

Ülkelere göre 9.11 diyagramı. Öğretmenlere göre, ABA müdahalesi kim tarafından sağlanmıştır? %

Soru 9-13. Size göre, ABA kullanan eğitim ekibi üyesiyle aşağıdakilerden hangisi işbirliği yaparsa daha faydalı olur?

Soru 9-15. Sizce, ABA kullanarak, öğrencilerinizin davranış değişikliklerinin ne sıklıkla kaydedilmesi gerekir?

Soru 9-15. Sizce, ABA kullanarak, öğrencilerinizin davranış değişikliklerinin ne sıklıkla kaydedilmesi gerekir?

AİLE ANKETLERİ

AİLE ANKETİ: ABA YÖNTEMİ İLE İLGİLİ ÖZEL SORULAR

Soru 13 – Hangi müdahale modellerini duydunuz ya da otizm hakkında birşeyler biliyor musunuz?

Soru 14– Hangi müdahale modelleri çocuğunuz için kullanılmaktadır?

Soru 13-15. Çocuğunuzun eğitiminde ABA’yı kullanmak ister misiniz?

Soru 13-18. ABA kullanan eğitim ekibi üyesiyle aşağıdakilerden hangisi işbirliği yaparsa daha faydalı olur?

Soru 14-18. ABA kullanan eğitim ekibi üyesiyle aşağıdakilerden hangisi işbirliği yaparsa daha faydalı olur?

Soru 14-22. ABA sayesinde hangi alanlarda başlıca iyileşmeleri gözlemlediniz?

ANKET SONUÇLARINA GÖRE

4. KULLANILABILECEK ABA VE BIT ARAÇLARI

GİRİŞ BÖLÜMÜ

Aile çevre ,iletişim ilişkileri

Eğitim kurumlarının çocuğun ihtiyaçlarını karşılıyor;(eğer kullanılıyorsa) ABA ne kadar süredir kullanılıyor?

YARI YAPILANDIRILMIŞ GÖRÜŞME

Otistik çocuğun eğitimdeki durumu nedir?

Neyi değiştirmek isterdiniz?

Eğer değişiklikler yapmaya çalışsaydınız,zorlukları neler olurdu? Değişimler için başlıca engel ne olurdu?

Diğer çocukların ve insanların otizm sendromu olan çocuklara karşı davranışları ve tepkileri nasıldır?

ABA terapisine eğitim kurumunun yaklaşımı nasıldır?

Hangi uygulamalı yöntemler Bilişim ve İletişim Teknolojilerini kullanmanızda yardımcı olur: filmler, uygulamalı örneklerin çekimi,eğitsel oyunlar, eğitsel programlar veya diğerleri?

Bilişim ve İletişim Teknolojileriyle (BIT) hangi ABA elementi kullanılabilir: Zaman çizelgeleri, davranış günlükleri, semboller-PECS (Resim Değiştirme Yolu İle İletişim Sistemİ), güdüleyiciler ya da başka?

Diğer öğretmnelerin/ailelerin pratik deneyimlerini kullanmak faydalı olur muydu? Nasıl?

Diğer öğretmnelerin/ailelerin pratik deneyimlerini kullanmak faydalı olur muydu? Nasıl?

Eğitim kurumlarından ABA- E-Öğrenme kursları alıyor musunuz? Bazılarının isimlerini verebilir misiniz?

Karşılaştırmalı Görüşme ve Vaka Çalışma Analizi

SONUÇLAR

QUESTIONNAIRES

ABA – ONV